Bohater, spisek, śmierć : wykłady żydowskie
Autor: Janion, Maria
Maria Janion rekonstruuje fakty, przybliża literackich bohaterów, wreszcie przygląda się stereotypom. Szkicuje barwne losy Berka Joselewicza i przedstawia wysiłki Mickiewicza na rzecz utworzenia Legionu Żydowskiego, a także silną wiarę poety w "tajemniczą więź, łączącą naród polski z narodem Izraela". Mickiewiczowski Jankiel, który "Ojczyznę jako Polak kochał!" (jego pierwowzorem był prawdopodobnie
Joselewicz), znalazł swoje miejsce w uniwersum polskiej wyobraźni zbiorowej, ale na kształtowanie się stereotypu Żyda znacznie silniejszy wpływ miała wizja Zygmunta Krasińskiego. Jego Nie-Boska Komedia została zainspirowana poglądami księdza Ludwika Alojzego Chiariniego, domowego nauczyciela Krasińskiego, który w swym dziele Teoria judaizmu (1830) pisał, że Talmud reprezentuje "najbardziej uciskający despotyzm religijny, najbardziej wyrafinowane oszustwo, najbardziej bezczelną nietolerancję" oraz przywoływał oskarżenia Żydów o mord rytualny. Za usprawiedliwienie przemocy służył i do dziś służy wyposażony w wyraziste cechy Żyd mityczny. I to właśnie Żyd mityczny popełniał mord rytualny, za który płacili Żydzi rzeczywiści. Wystarczy wspomnieć, że pogrom w Kielcach w roku 1946 zaczął się od posądzenia o mord rytualny. fragment książki Pisma podobnych Chiariniemu obłudników, głoszących chęć "polepszenia losu starozakonnych", zawierają wiele pomysłów na rozwiązanie "żydowskiego problemu". Calek Perechodnik i Imre Kertész, o których pisze autorka w ostatnich rozdziałach, dożyli realizacji owych pomysłów. W ich tragicznych życiorysach Bohater, spisek, śmierć zyskały najprawdziwszą i ostateczną realność.
Zobacz pełny opis| Odpowiedzialność: | Maria Janion. | ||||||||||
| Seria: | Z Wagą | ||||||||||
| Hasła: | Berek Joselewicz - (1764-1809) Krasiński, Zygmunt - (1812-1859) Mickiewicz, Adam - (1798-1855) Antysemityzm - Polska Żydzi - w literaturze polskiej Literatura polska - tematyka - 19-20 w. | ||||||||||
| Adres wydawniczy: | Warszawa : Wydawnictwo W.A.B., 2009. | ||||||||||
| Opis fizyczny: | 323, [5] s. ; 21 cm. | Uwagi: | Indeks. | Powiązane zestawienia: | Antysemityzm (historia, publicystyka) | Mickiewicz Adam Literatura polska - tematyka Krasiński Zygmunt Skocz do: | Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki | Dodaj recenzje, komentarz | Inne pozycje z serii | |
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)
Wyp. Nr 20
ul. Żuławskiego 4/6
tel. 22 627 42 22
Wyp. Nr 35
ul. Narbutta 47
tel. 22 849 63 56
Wyp. Nr 63
ul. Pułku Baszta 5
tel. 22 844 86 81
Wyp. nr 84
ul. Modzelewskiego 71
tel. 22 844 62 71
Wyp nr 104
ul. Ludowa 4
tel. 22 840 29 01
BD nr XVIII
ul. Górska 7
tel. 22 840 64 58
BD nr LIV
ul. Ludowa 4
tel. 22 851 64 24
CzN nr IV
ul Wiktorska 10
tel. 22 845 00 88
Sygnatura: 46.980
Numer inw.: 46980
Dostępność: tylko na miejscu
Notka biograficzna:
Janion, Maria
Urodzona 24 grudnia 1926 w Mońkach – polska historyczka literatury, idei i wyobraźni, profesor nauk humanistycznych. Badaczka polskiej kultury XIX i XX wieku, nauczyciel akademicki, zawodowo związana m.in. z Instytutem Badań Literackich PAN, Uniwersytetem Gdańskim i Uniwersytetem Warszawskim. Wychowawczyni wielu pokoleń polskich humanistów: pisarzy, publicystów, naukowców, wykładowców akademickich, dziennikarzy, wydawców i nauczycieli. Krytyk literacki, znawczyni polskiego i europejskiego romantyzmu. Uzyskiwała członkostwo m.in. PAN i PAU. Jest autorką kilkudziesięciu książek [>>]
Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki:
Komentarze i rezencje
Serie (cykl) Z Wagą można czytać w dowolnym porządku:
 | Dzieło otwarte : forma i nieokreśloność w poetykach współczesnychWedług Umberta Eco otwarcie to fundamentalna wieloznaczność przekazu artystycznego. Wartość estetyczna zaś, jest tym większa, im bogatsze są możliwości interpretacyjne. O genialności utworu stanowi jego wielowarstwowość. Dlatego też lektura takich klasyków jak Dante odbywa się na kilku poziomach. W Boskiej komedii wychwytujemy [...] |
 | Legendy o krwi : antropologia przesąduNajnowsza książka wybitnej badaczki Joanny Tokarskiej-Bakir dotyczy etnografii antysemityzmu i antyjudaizmu. Autorka kontynuuje rozważanie, które zostały rozpoczęte w Obrazie osobliwym. Hermeneutycznej lekturze źródeł etnograficznych: wielkich opowieściach. Wnikliwie śledzi losy przesądu popularnego w Europie, a żywego do dziś między [...] |
| Bohater, spisek, śmierć : wykłady żydowskieMaria Janion rekonstruuje fakty, przybliża literackich bohaterów, wreszcie przygląda się stereotypom. Szkicuje barwne losy Berka Joselewicza i przedstawia wysiłki Mickiewicza na rzecz utworzenia Legionu Żydowskiego, a także silną wiarę poety w "tajemniczą więź, łączącą naród polski z narodem Izraela". Mickiewiczowski Jankiel, [...] |
 | Mapy duchowe współczesności : co nam zostało z Nowej Ery?Jak można by określić duchowość człowieka postnowoczesnego? Czy Bóg jest trendy? Anna Sobolewska, krytyk i badaczka literatury, stwierdza, że symptomatyczne dla naszych czasów są indywidualne i pozawyznaniowe poszukiwania religijne. Autorka Mistyki dnia powszedniego wskazuje m.in. na zafascynowanie ludzi Zachodu duchowością Wschodu. [...] |
 | Polska do wymiany : późna nowoczesność i nasze wielkie narracje1989 rok stanowi niewątpliwie cezurę. Według Francisa Fukuyamy to koniec historii, dla Marii Janion - zmierzch paradygmatu romantycznego i literatury politycznie zaangażowanej. Przemysław Czapliński pisze o kresie wielkich narracji - opowieści zbiorowych o tożsamości, władzy, wolności, konfliktach i sposobach ich rozwiązywania. Po [...] |
 | Czas : przewodnik użytkownikaCzas pędzi, płynie, biegnie, wlecze się, stoi. I niezależnie od tego - mija. Niestety przy okazji zdarza mu się używać swego - jak się zdaje - jedynego zęba i obchodzić się okrutnie z ludźmi i przedmiotami. Choć przyznać trzeba, że cieszy się też (nie do końca zasłużoną)sławą znakomitego lekarza. Czym jednak jest czas? Kim [...] |
 | W świecie wszechmogącym : o przemocy, śmierci i BoguSzkice Zbigniewa Mikołejki dotyczą spraw różnorodnych, ale zawsze zaskakują świeżością i głębią spojrzenia. Kiedy pisze o sobie, o dojmującym poczuciu przemijania, nie czyni tego, by zamartwiać się nieuchronnością śmierci, ale wprost przeciwnie by opowiedzieć o początku wszelkiego istnienia. Potrafi dokonać erudycyjnej analizy [...] |
 | Kolosy na glinianych nogach : studium guruPytania o sens istnienia towarzyszą ludziom od tysięcy lat. Myśliciele, artyści i uczeni wciąż próbują na nie odpowiadać, ale rezultatem są kolejne pytania. Zagubiony w ich gąszczu, współczesny człowiek odczuwa potrzebę poznania ostatecznej, rozstrzygającej odpowiedzi, która uwolni go od zwątpień i konieczności poszukiwania [...] |
 | Anatomia uczućTyt. oryg.: "Nourritures affectives ". |
 | Bezsilny bóg : religia, polityka i nowoczesny zachódDemokracja w połączeniu z globalizacją oznacza bowiem, że polityki widzianej jako służba Bogu nie możemy zbywać wzruszeniem ramion. Jeśli Zachód chce utrzymać rozdział - wyjątkowy w skali świata - między religią a polityką, musi na nowo wykreślić granice między tymi dwiema sferami. Już nie jest dla nas oczywiste, czego dotyczy [...] |
 | "Wiadomości Literackie" prawie dla wszystkichKsiążka Małgorzaty Szpakowskiej to monografia "Wiadomości Literackich", ukazujących się w latach 1924 -1939. Autorka analizuje zawartość kolejnych numerów pisma według klucza tematycznego, uzupełniając swój wywód materiałami z innych źródeł - wspomnień, listów oraz opracowań naukowych. Poruszane są kolejne aspekty istnienia [...] |
 | Apokaliptycy i dostosowani : komunikacja masowa i teorie kultury masowejWszyscy mamy kłopot z kulturą masową. Twórcy, ponieważ ją tworzą, konsumenci, ponieważ ją konsumują, ci, którzy nie mają z nią nic wspólnego... choć takich już właściwie nie ma. Jednak w 1964 roku, gdy ukazali się we Włoszech Apokaliptycy i dostosowani, mogło się wydawać, że splendid isolation lub wieża z kości słoniowej [...] |
 | Nie myśl, że książki zniknąWywiad przeprowadził Jean-Philippe de Tonnac.Czy świat bez książek to tylko futurystyczna wizja czy realne zagrożenie i efekt daleko idącej technizacji życia? Czy rzeczywiście grozi nam ?bibliocaust", a jeśli nawet, czy byłoby to wydarzenie bez precedensu? Wiadomo przecież, że od dawien dawna książki dławił pożar, palono je na [...] |
 | Chcieć i mieć : samowiedza obyczajowa w Polsce czasu przemianCzym różnimy się od swoich rodziców? Po co nam dzieci i czego oczekujemy od dziadków? Czy nauczyliśmy sie mówić o własnej seksualności? Jak pracujemy i czym jest dla nas czas wolny? Co to znaczy samorealizacja i sukces? Czego się boimy? Czy jesteśmy indywidualistami? Co różni współczesne Polki i Polaków od tych z czasów "małej [...] |
 | Dziennik galernikaMuszę być wręcz szalony, żeby myśleć o sztuce. O czym innym zaś myśleć nie warto - pisze Imre Kertesz w Dzienniku galernika, zbiorze esejów obejmującym lata 1961-1991, stanowiącym pisarskie credo, a zarazem klucz do twórczości noblisty. Rozważania nad sensownością uprawiania sztuki i pisarstwa w obliczu doświadczenia Holocaustu [...] |
 | Język na wygnaniuNawet jeśli mówię o czymś zupełnie innym, mówię o Auschwitz, podsumował swą twórczość KertĂ©sz, dając jednocześnie wyraz przekonaniu, że tylko głęboko subiektywna, zakorzeniona we własnym doświadczeniu refleksja może być skutecznym narzędziem poznania. Zebrane w tym tomie eseje i przemówienia z lat 1990-2002 są tejże [...] |
 | Księga ksiąg utraconychPierwszy utwór komiczny w historii literatury, poemat Margites Homera, zaginął - pamięć odtwórców była krótka, o Margites pisano jedynie w dziełach innych autorów. Z opisu zniszczeń, jakim uległy prace Richarda Burtona po jego śmierci, widać, że nie stało się to wcale za sprawą małżonki, chociaż to jej najczęściej przypisuje [...] |
 | Twarz TuwimaMonografia znakomitego poety, człowieka, którego życie było swoistym sejsmografem, rejestrującym jawne i podskórne prądy ideowe ubiegłego wieku.Życiorys Tuwima, jego twórczość oraz mit, który funkcjonuje w naszej świadomości, stały się w tej książce podstawą do rozważań nad minionym stuleciem, i na odwrót: refleksja o epoce, [...] |
 | Czystość i brud : higienia ciała od średniowiecza do XX wiekuMyć się czy się nie myć? Historycznie biorąc, odpowiedź wcale nie jest oczywista. Przez długie wieki nie chodziło o kąpiel, lecz o czystość - odpowiednio pojętą. Ta książka zasłużonego francuskiego historyka życia codziennego Georges`a Vigarella (ur. 1941) rozważa poczucie i normy "czystości" na tle procesu cywilizacyjnego od [...] |
 | Żywoty świętych poprawione |
 | Po drugiej stronie lustra i inne eseje : znak, reprezentacja, iluzja, obrazTytuł oryginału : Sugli specchi e altri saggi, 1985 |