W 2024 roku czytelnictwo w Polsce ustabilizowało się na poziomie powyżej 40 procent. Nadal najczęściej czytają kobiety.
Nie jest najgorzej z czytelnictwem wśród Polaków – jego poziom ustabilizował się na przestrzeni ostatnich lat. Wciąż najwięcej czytają najmłodsi, kobiety i osoby z wykształceniem wyższym. Czytamy nie tylko książki w formie papierowej, ale również dłuższe teksty w formie elektronicznej.
Czytamy, ale niezbyt intensywnie
W ubiegłym roku lekturę co najmniej jednej książki zadeklarowało 41 procent ankietowanych. A to oznacza, że wynik ten jest na poziomie z 2023 roku, kiedy to wynosił 43 procent. Analitycy Biblioteki Narodowej oceniają, że czytelnictwo w naszym kraju ustabilizowało się na poziomie wyraźnie wyższym niż przed 2023 rokiem.
Trzeba jednak zaznaczyć, że choć poziom czytelnictwa wygląda na wysoki, nie oznacza to, że respondenci czytają wiele książek w ciągu roku. Okazuje się, że odsetek osób, które czytały siedem lub więcej książek w ciągu roku, wynosi tylko 7 procent.
Kto czyta najczęściej?
Nadal, podobnie jak w latach ubiegłych, częściej czytają kobiety (47%) niż mężczyźni (35%). Nie zaskakuje też to, że prawdopodobieństwo czytania książek jest odwrotnie proporcjonalne do wieku. Im starsi respondenci, tym mniej wśród nich osób czytających, a im młodsi, tym więcej. Niezmiennie najwięcej czyta młodzież w wieku 15-18 lat (54%), a najmniej – osoby powyżej 70. roku życia (25%).
Jeśli chodzi o poziom wykształcenia, to lekturę książek w grupie absolwentek i absolwentów wyższych uczelni deklaruje 51 procent badanych – to najwyższy wynik jeśli chodzi o rodzaj wykształcenia. Nie dziwi też fakt, że najwięcej osób czytających książki mieszka w miastach powyżej 500 tys. mieszkańców, czyli w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Łodzi i Poznaniu, a najmniej na wsiach i w miastach co najmniej dwudziestotysięcznych. Analitycy Biblioteki Narodowej wiążą to przede wszystkim ze strukturą społeczną, rodzajem aktywności zawodowej oraz dostępnością do książek – możliwością ich kupna lub wypożyczenia, rozmowy o nich lub chociażby zobaczenia ich reklamy w przestrzeni publicznej.
Elektronicznie czy analogowo?
Książki wciąż czyta się przede wszystkim w formie papierowej – tylko co dwudziesty czytelnik wymienia co najmniej jedną książkę, z którą miał do czynienia na ekranie komputera lub urządzenia mobilnego. Konsekwentne czytanie e-booków (książek w wersji elektronicznej) nie jest zbyt popularne i – deklarują je osoby z wyższym wykształceniem, które spędzają osiem i więcej godzin dziennie przed ekranem komputera.
Czytanie stosunkowo złożonych tekstów w formie elektronicznej jest dość popularne wśród wszystkich Polaków. Na ten sposób wskazuje dwie trzecie badanych – częściej robią to czytelnicy książek (73%) niż osoby ich nieczytające (60%). Czytanie dłuższych tekstów (takich jak artykuły prasowe, hasła encyklopedyczne itp.) na ekranach komputerów, tabletów i smartfonów w każdej grupie wiekowej jest częstsze niż lektura książek w jakiejkolwiek postaci.
Źródło: Stan czytelnictwa książek w Polsce w 2024 roku – komunikat, Biblioteka Narodowa
