Naga Wyspa : Gułag Tity
Tyt. oryg.: "Non cogito ergo sum : arheologija neke šale".
Autor: Jezernik, Božidar
Na początku wojny jugosłowiańscy komuniści śpiewali: "Oj, Stalinie, czołem, cześć, rację masz i wszyskto wiesz!". W 1948 roku piosenka brzmiała już inaczej: "Oj, Stalinie, babo stara, od naszego Tity wara!". I chociaż Tito uniezależnił się od Stalina, jego metody rozprawiania się z wrogami były bardzo podobne do rozwiązań sowieckich - ZSRR miał Wyspy Sołowieckie, a Jugosławia Nagą
Wyspę.
Miejsce to przez długie lata okryte było mroczną tajemnicą, nie można go było znaleźć na mapach, nie można było o nim rozmawiać. Na podstawie relacji więźniów, strażników i wielu innych źródeł Božidar Jezernik rekonstruuje świat, który miał pozostać w ukryciu. Powstaje w ten sposób prawdziwy, przerażający obraz miejsca, gdzie nazistowska metodyczność wzbogacona została o "azjatyckie cwaniactwo i bałkański prymitywizm".
"Goli otok" - Naga Wyspa to nazwa, którą w Jugosławii wymawiano z lękiem, nawet po śmierci Tity. Wspomnienia pensjonariuszy umiejscowionego na niej "obozu pracy społecznie użytecznej" dowodzą, że twórca "socjalizmu samorządowego" zrealizował tam perfekcyjny model "samorządowej" społeczności skrajnie upodlonych niewolników. Jedna z więźniarek wspomina, że doświadczenie Auschwitz i Ravensbrück zniosła łatwiej aniżeli psychiczną i fizyczną torturę pobytu na Nagiej Wyspie. W tym obozie nie było bowiem więźniów i strażników, swoich i wrogów. Nie było też miejsca na żaden odruch solidarności i współczucia. Stworzono w nim niezawodny system, w ramach którego sami więźniowie gorliwie spełniali funkcję donosicieli i katów, nadzorcom pozostawiając rolę wychowawców i spowiedników. Proces "moralnej odnowy" politycznych renegatów sprowadzał się do brutalnie prostej alternatywy: bij albo będziesz bity; donoś albo doniosą na ciebie; oskarżaj siebie albo oskarżą się inni; poniżaj albo będziesz poniżany; zrezygnuj z człowieczeństwa albo przestaniesz istnieć. Chociaż w tle tej opowieści obecna jest walka frakcyjna w łonie Komunistycznej Partii Jugosławii, autor przekazuje prawdę najprostszą: ludzie ludziom zgotowali ten los. I nic ich nie usprawiedliwia. [prof. Maria Hanna Dąbrowska-Partyka]
| Odpowiedzialność: | Božidar Jezernik ; przeł. Joanna Pomorska i Joanna Sławińska. | ||||||||||
| Seria: | Historia / Historie | ||||||||||
| Hasła: | Obozy pracy - Jugosławia - 1945-1991 r. Więźniowie polityczni - Jugosławia - 1945-1991 r. Goli otok (Chorwacja) - obozy pracy - 1945-1991 r. Jugosławia - historia | ||||||||||
| Adres wydawniczy: | Wołowiec : Wydawnictwo Czarne, 2013. | ||||||||||
| Opis fizyczny: | 357, [2] s. : il. ; 22 cm. | Uwagi: | Bibliogr. s. 345-[355]. | Powiązane zestawienia: | Obozy pracy | Skocz do: | Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki | Dodaj recenzje, komentarz | Inne pozycje z serii | |
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)
Wyp. Nr 8
Aleje Niepodległości 19
tel. 22 848 95 87
Wyp. Nr 39
ul. Górska 7
tel. 22 841 26 95
Notka biograficzna:
Jezernik, Božidar
Božidar Jezernik ur. w 1951 roku, słoweński etnolog i antropolog. Wykładowca na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu w Lublanie. Zajmuje się historią i kulturą Półwyspu Bałkańskiego i krajów słowiańskich, zagadnieniami globalizacji, dziedzictwa narodowego i pamięci zbiorowej. Jest autorem wielu artykułów i redaktorem licznych publikacji naukowych. Polskim czytelnikom znane są jego książki: Dzika Europa. Bałkany w oczach zachodnich podróżników wyd. pol. 2007 i Kawa wyd. pol. 2011.
Źródło: czarne.com.pl
Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki:
Komentarze i rezencje
Serie (cykl) Historia / Historie można czytać w dowolnym porządku:
 | Ben Gurion : żywot politycznyDawid Ben Gurion urodził się 16 października 1886 roku w Płońsku jako Dawid GrĂĽn. Umarł 1 grudnia 1973 w Ramat Gan otoczony sławą jednego z najważniejszych izraelskich polityków. Wierzył w wyjątkowość narodu żydowskiego i jego prawo do posiadania własnego państwa. Był jednym z młodych pionierów z drugiej aliji, zaczynał od [...] |
 | Byliśmy przyszłościąRuch kibucowy to jeden z najbardziej fascynujących fenomenów współczesnej historii - od początku XX wieku rozsiane po całym Izraelu niewielkie, kilkusetosobowe wspólnoty próbowały wcielać w życie idee równości, wolności i sprawiedliwości społecznej, rezygnując z własności prywatnej, indywidualizmu, a także "burżuazyjnych" [...] |
| Naga Wyspa : Gułag TityNa początku wojny jugosłowiańscy komuniści śpiewali: "Oj, Stalinie, czołem, cześć, rację masz i wszyskto wiesz!". W 1948 roku piosenka brzmiała już inaczej: "Oj, Stalinie, babo stara, od naszego Tity wara!". I chociaż Tito uniezależnił się od Stalina, jego metody rozprawiania się z wrogami były bardzo podobne do rozwiązań [...] |
 | W poszukiwaniu ojczyzny : wspomnienia z chińskiego obozu pracyMłody chiński intelektualista napisał traktat O pięknie. Teoretyczne rozważania przerodziły się w swobodną ekspresję piękna, ono zaś — w symbol wolności. I tak oto piękno stało się polityczne. Esej powstał w 1957 roku, w okresie złagodzonej cenzury. Ta krótkotrwała odwilż była jednak pozorna. Szybko okazało się, że [...] |
 | Wierzyć i niszczyć : intelektualiści w machinie wojennej SSElita. Ekonomiści, prawnicy, lingwiści, filozofowie. Inteligentni, wykształceni, błyskotliwi. Ich dzieciństwo przypadło na lata Wielkiej Wojny. Codzienność wyznaczały głód, żałoba i walka o przetrwanie. Dojrzewali w społeczeństwie chaosu, nędzy i ekonomicznej ruiny. Dla wielu z nich Niemcy weimarskie były państwem w agonii. [...] |
 | Obciążeni : "eutanazja" w nazistowskich NiemczechObciążeni. "Eutanazja" w nazistowskich Niemczech - opis wydawcyPrzekład z języka niemieckiego Viktor GrotowiczZaczęło się przy Tiergartenstrasse 4 w Berlinie, skąd kierowano zbrodnią, nazwaną później od tego adresu akcją T4. Od stycznia 1940 roku do sierpnia 1941 zamordowano ponad siedemdziesiąt tysięcy osób upośledzonych [...] |