Władza liter : polskie procesy modernizacyjne a awangarda
"Polskie procesy modernizacyjne a awangarda "
Autor: Rakoczy, Marta
Władza liter - opis wydawcyNauka pisania i czytania miała stanowić w II RP narzędzie z jednej strony modernizacji i emancypacji klas niewykształconych, z drugiej - tworzenia zestandaryzowanej językowo kultury narodowej. W wielu ówczesnych dyskursach analfabetyzm utożsamiany był z ciemnotą i zagrożeniem dla życia społecznego, słowo pisane zaś - z cywilizacją i partycypacją w życiu publicznym. W książce
Władza liter zastanawiam się, jak przekonania te były przetwarzane i parodiowane przez polską awangardę, zwłaszcza warszawskich futurystów. Czym na tle ówczesnych dyskursów psychologicznych i grafologicznych były awangardowe eksperymenty z pisaniem automatycznym? Dlaczego ortograficzne wybryki futurystów budziły w II RP ogromną panikę moralną i w ramach jakich dyskusji dotyczących polityki językowej były oceniane? Dlaczego projekty eugeniczne II RP poruszały problem analfabetyzmu i co oznaczało to dla sztuki? I dlaczego młodość, postęp oraz demokratyzacja kultury mogły się awangardzie kojarzyć z niszczeniem słowa drukowanego?Polska awangarda była formacją intelektualną, która zrozumiała konsekwencje kulturowe starych i nowych mediów i zaczęła systematycznie pytać o to, w jaki sposób przemiana praktyk komunikacyjnych może powodować przemianę społeczeństwa. Podjęta przez awangardę krytyka kultury wiodła przez krytykę języka, ta natomiast przez krytykę mediów. W swej książce chciałam pokazać, w jak złożonym polu kulturowym działy się jej eksperymenty i w jak trudnym kontekście dyskursywnym przyszło jej funkcjonować. Nie jest to zatem publikacja ściśle o awangardzie. To publikacja usiłująca przedstawić, jak złożoną, wymagającą i kuszącą nowymi nadziejami epoką było polskie międzywojnie.
Zobacz pełny opisSprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)
CzN nr IV
ul Wiktorska 10
tel. 22 845 00 88
Sygnatura: 61.052
Numer inw.: 61052
Dostępność: tylko na miejscu
Notka biograficzna:
Rakoczy, Marta
Marta Rakoczy
– doktor kulturoznawstwa, adiunkt w Instytucie Kultury Polskiej UW. Zajmuje się antropologią edukacji oraz antropologią słowa, ze szczególnym naciskiem na kwestie piśmienności oraz przemiany kulturowe związane z wynalazkiem druku.
Obecnie pracuje nad książką na temat współczesnej edukacji, w tym edukacji alternatywnej, w zakresie nabywania kompetencji piśmiennych. Współredaktorka m.in.: „Antropologii praktyk językowych”, „Od aforyzmu do zinu. Gatunki twórczości słownej”.
Źródło: https://usosapps.uw.edu.pl/res/up/200x250/blank-female-4.jpg
Komentarze i rezencje
Serie (cykl) Awangarda/Rewizje należy czytać w określonej kolejności:
Awangarda środkowej i wschodniej Europy : innowacja czy naśladownictwo? : interpretacjeWydaje się, że książka potwierdza renesans badań nad polską awangardą, wzbogaca jego osiągnięcia o spojrzenie porównawcze, uwzględniające najbliższy nam geograficznie i politycznie kontekst, paradoksalnie mało znany dotąd polskiemu czytelnikowi, obecny w świadomości badaczy dwudziestowiecznej literatury i życia literackiego [...] |
Całkowita rewolucja : status przedmiotów w poezji surrealizmuKsiążka Jakuba Kornhausera Całkowita rewolucja. Status przedmiotów w poezji surrealizmu należy do tych prac, które czyta się z autentyczną przyjemnością. Jest to bowiem rozprawa dojrzała, przemyślana, dobrze skonstruowana i sprawnie napisana, bogata materiałowo, obfitująca w interesujące obserwacje i wnioski. Jej autor nie tylko [...] |
Głuchy brudnopis : antologia manifestów awangard Europy ŚrodkowejNiniejsza antologia stanowi wybór najważniejszych manifestów i tekstów programowych historycznych awangard środkowoeuropejskich, a zarazem prezentuje najciekawsze dla nich kierunki: czeski poetyzm i artyficjalizm, jugosłowiański zenityzm i hipnizm, rumuński integralizm czy wreszcie surrealizm, rozwijający się intensywnie w całym [...] |
Nowa sztuka : początki (i końce)Nowa sztuka. Początki (i końce) - opis wydawcyKsiążka Aleksandra Wójtowicza jest pozycją bardzo ważną dla każdego badacza zajmującego się literaturą awangardową dwudziestolecia międzywojennego. Długo trzeba było czekać na pracę, która w tak wnikliwy sposób omawia fenomen Nowej Sztuki. Autor dogłębnie przestudiował stan badań [...] |
Awangarda : strajki, zakłócenia, deformacjeAwangarda. Strajki, zakłócenia, deformacje - opis wydawcyKsiążka Awangarda. Strajki, zakłócenia, deformacje jest podsumowaniem pewnego etapu poszukiwań niezwykle utalentowanego i twórczego krakowskiego badacza młodego pokolenia (lecz przecież o jakże wyrazistym i ugruntowanym już dorobku). Stanowi istotny głos porządkujący wiele [...] |
Nauka chodzenia. T. 1, Teksty programowe późnej awangardyNauka chodzenia. Tom 1. Teksty programowe późnej awangardy - opis wydawcy"Pierwszy tom monografii Nauka chodzenia. Teksty programowe późnej awangardy otwiera przed czytelnikiem przestrzeń badawczej refleksji nad polską neoawangardą literacką, zagospodarowując obszar - co może się wydać nieoczywiste - nieuporządkowany, domagający się [...] |
AwangardaAwangarda/Underground. Idee, historie, praktyki w kulturze polskiej i czeskiej - opis wydawcyW książce podjęto temat relacji między awangardą, neoawangardą a kulturą undergroundową i popularną w Europie Środkowej. Stanowi ona porównawcze studium dotyczące kultury alternatywnej i tradycji awangardowej w PRL i Czechosłowacji w latach [...] |
Polskie remanenty : szkice o ideowych uwikłaniach polskiej literatury dwudziestowiecznejPolskie remanenty. Szkice o ideowych uwikłaniach polskiej literatury dwudziestowiecznej - opis wydawcy"Nowa książka Barbary Sienkiewicz, wybitnej znawczyni awangardy poetyckiej XX wieku, zapowiada się bardzo interesująco. Skupia bowiem pod hasłem "ideowych uwikłań" kluczowe problemy poezji i prozy polskiej XX wieku połączone z [...] |
Nauka chodzenia. T. 2, Teksty programowe późnej awangardyNauka chodzenia. Tom 2. Teksty programowe późnej awangardy - opis wydawcy"Część druga monografii Nauka chodzenia, szeregując artykuły w problematycznie zbieżne serie i zarazem dobierając autorów w bliskie pokoleniowo zestawienia, okazuje się dzięki przyjętej koncepcji wyrazista tematycznie i spójna kompozycyjnie. W tym przeglądzie [...] |
Performatywy : składniaPerformatywy - opis wydawcyPerformatywy Joanny Orskiej to książka zdolna dokonać przełomu w polskich badaniach literackich. Wbrew dość rozpowszechnionemu już przekonaniu o braku specyficznego i niezależnego pola tych badań autorka dowodzi możliwości nowego określenia autonomii utworu literackiego i odrębności zadań poznawczych [...] |
Tradycje eksperymentuTradycje eksperymentu/Eksperyment jako doświadczenie - opis wydawcyNa książkę składają się teksty dotyczące dwóch zagadnień: tradycji eksperymentu oraz eksperymentu jako doświadczenia. Eksperyment pokazywany jest tu w podwójnym uwikłaniu: sytuuje się go wobec kategorii tradycji (trwania, kontynuacji, dyskontynuacji, nieciągłości i [...] |
Teorie awangardy : antologia tekstówTeorie awangardy. Antologia tekstów - opis wydawcyNiniejsza antologia znakomicie wypełnia lukę w polskojęzycznej literaturze przedmiotu.Dzięki przemyślanemu wyborowi tekstów wnosi pozaestetyczne aspekty do dyskusji o awangardzie i awangardowości. Kładzie się w niej nacisk na problemy, które są mocno obecne w światowej refleksji, [...] |
Wiersze-partytury w poezji polskiej neoawangardy : Białoszewski, Czycz, Drahan, Grześczak, Partum, WirpszaWiersze-partytury w poezji polskiej neoawangardy. Białoszewski, Czycz, Drahan, Grześczak, Partum, Wirpsza - opis wydawcyKsiążka Piotra Bogaleckiego imponuje nie tylko ogromną wiedzą i erudycją oraz umiejętnością przemierzania wraz z czytelnikiem skomplikowanych, splątanych ścieżek neoawangardowych eksperymentów, koncepcji i [...] |
PolitykiPolityki/Awangardy - opis wydawcy"Monografia to ambitna, szeroko zakrojona praca, w interesujący sposób obrazująca przemiany rozumienia zarówno kategorii awangardy, jak i polityczności. Wpisuje się w refleksję nad bardzo dziś ważnymi zagadnieniami związanymi z przewartościowaniem awangardowych historii estetycznych, idei oraz praktyk [...] |
Władza liter : polskie procesy modernizacyjne a awangardaWładza liter - opis wydawcyNauka pisania i czytania miała stanowić w II RP narzędzie z jednej strony modernizacji i emancypacji klas niewykształconych, z drugiej - tworzenia zestandaryzowanej językowo kultury narodowej. W wielu ówczesnych dyskursach analfabetyzm utożsamiany był z ciemnotą i zagrożeniem dla życia społecznego, słowo [...] |
Style zachowań awangardowych : przypadek polskiTakiej książki o awangardzie jeszcze nie było. Kalejdoskop i eksperymentarium. Ścieżki rozwidlające się, krzyżujące, zapętlające. Wielogłosowe opowieści wysnute ze szczątkowych śladów awangardowego "dziania się" i akademickie analizy najbardziej znanych, najszerzej komentowanych tekstów. Imponujący tekst-kłącze dowodzi wielkiej [...] |
Niebezpieczne krajobrazy : surrealizm i po surrealizmieOpis od wydawcyRzadko mówimy w Polsce o tym, że surrealizm nie skończył się w dwudziestoleciu, a jego istota jest transoceaniczna. Romantyczno-antykapitalistyczny charakter surrealnego eksperymentu inspirował po wojnie artystów w Kairze, Meksyku, Turcji, Niemczech, Czechosłowacji, na Haiti i Kubie, w Aleppo i Belgradzie, Brazylii, Tajlandii [...] |
Polityka i estetyka : Bruno Jasieński, awangarda, socrealizmWizerunek Brunona Jasieńskiego wydaje się symptomatycznie rozpołowiony: z jednej strony kawiarniany dandys i futurystyczny ekscentryk, z drugiej piewca radzieckiego totalitaryzmu i dogmatyczny inżynier dusz. Kasper Pfeifer nie próbuje tego obrazu scalić, ale skupiając się na procesach i badając różne formy podskórnej jedności, zamazuje [...] |