Dziesięć lat temu trafiłam do kraju, o którym nigdy nie marzyłam i o którym nie wiedziałam wiele. Tamta podróż wydawała się być jednorazową przygodą, piękną, ale nieznaczącą, którą los ofiarował mi na życiowym rozdrożu w jednym z niewiarygodnych zbiegów szczęśliwych okoliczności. Wiem, że z różnych powodów podobna wyprawa już mi się nie przydarzy, dlatego
wspominam ją z czułością i nostalgią. Jej zapisem jest Japoński wachlarz, którego nową wersję oddaję Czytelnikom do rąk. Japoński wachlarz. Powroty, przewodnik osobisty i subiektywny, pozostaje tym, czym był od początku: kolekcją obrazków z podróży kreślonych wzorem zuihitsu, czyli "tak, jak pędzel prowadzi". Joanna Bator (ze wstępu).
Joanna Bator, również Joanna Bator-?ukasiewicz ur. 2 lutego 1968 w Wałbrzychu – polska pisarka, publicystka, felietonistka.
Studiowała kulturoznawstwo na Uniwersytecie Wrocławskim. Ukończyła także Szkołę Nauk Społecznych przy Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Jej doktorat w dziedzinie filozofii poświęcony był filozoficznym aspektom feministycznych teorii i dyskusji, jaką feministki prowadziły z psychoanalizą i postmodernizmem. Była to jedna z pierwszych w Polsce prac na ten temat.
W latach 1999–2008 Joanna Bator pracowała jako adiunkt w Instytucie Filozofii i Socjologii [>>] PAN, w latach 2007–2011 wykładała również w Polsko-Japońskiej Wyższej Szkole Technik Komputerowych i kilku innych warszawskich uczelniach. W tym czasie przebywała na stypendiach w Middlesex University w Londynie, dwukrotnie w New School for Social Research w Nowym Jorku i trzykrotnie w Tokio jako stypendystka JSPS, Cannon Foundation in Europe oraz Japan Foundation. Pisała felietony i eseje w prasie polskiej i polonijnej – zawsze jako „wolny strzelec”. Jurorka międzynarodowej Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego w latach 2012-14.
Jest znawczynią i wielbicielką japońskiej kultury. Efektem pierwszego dwuletniego pobytu Joanny Bator w Japonii była książka Japoński wachlarz 2004, 2011. W 2013 pojawił się na rynku jej zbiór esejów i felietonów Rekin z Parku Yoyogi. W jej powieściach jest również wiele odniesień i inspiracji związanych z japońską kulturą. W sumie spędziła w Japonii cztery lata.
Od 2011 Joanna Bator nie jest związana z żadną instytucją naukową i poświęca się głównie pisaniu. Pierwsza powieść, Piaskowa Góra 2009, przyniosła jej sukces w Polsce i za granicą, który ugruntowała następna – Chmurdalia 2010. Jej kolejna powieść Ciemno, prawie noc ukazała się w 2012 i została nagrodzona Nagrodą Literacką „Nike”. Następnie Bator opublikowała kolejny esej intymny pt. Wyspa ?za w 2014 i powieść Rok Królika w 2015. Jesienią 2017 ukaże się jej pierwsza japońska powieść pt. Purezento.
W 2012 Joanna Bator skrytykowała Wikipedię w Gazecie Wyborczej, gdyż nie pozwolono jej poprawić daty swoich urodzin w Wikipedii, błędnie podanej w innych źródłach. Powodem było niepowołanie się przez autorkę na weryfikowalne źródła zewnętrzne. Dariusz Jemielniak, analizując ten incydent zauważa, że stanowi on przykład niezrozumienia zasad Wikipedii przez społeczeństwo. Była to pierwsza w Polsce tak głośna krytyka nowych mediów przez twórców literatury, która doprowadziła do dyskusji w licznych mediach.