Rzeczy i zagłada
Autor: Mądra-Shallcross, Bożena
Jako jedno z najważniejszych doświadczeń historii XX wieku i modernizmu Zagłada przemawia do nas dzisiaj w języku śladów - jako wizualna migawka, materialny strzęp czy echo traumatycznej pamięci. Owa ocalała reszta jest tekstem Zagłady na równi z pisanymi świadectwami. Książka ta stawia pytanie o to, czym jest reszta i ślady pozostałe po uprzedmiotowionej ofierze i po przerobionej ludzkiej somie, a przede wszystkim jak
dalece przerób ludzkich zwłok lub ich rozkład wespół z recyklingiem przedmiotów zacierały istniejącą pomiędzy nimi ontologiczną różnicę. Rozważając lekcję przedmiotu jako niezbywalną część mechanizmu ludobójstwa, sporo uwagi poświęca się dziełom sztuki i artefaktom o wysokiej wartości fiskalnej. Tymczasem Zagłada, pojmowana jako wydarzenie materialne, opowiada też o błahych rzeczach narzędziach kuchennych, sukniach, walizkach ? istotnych dla przetrwania i prawem metonimii świadczących o tożsamości ich użytkowników. Jak nigdy dotąd człowiek był systematycznie pozbawiany takiej właśnie własności. Toteż w narracjach o grabieży rzeczy, ich przechodzeniu z rąk do rąk lub ukrywaniu w szczelinach ciała ujawnia się szczególny rodzaj bliskości z człowiekiem wywołanej granicznym doświadczeniem i przez to doświadczenie zrywanej. Sposoby przedstawiania świata rzeczy materialnych wiążą się w tej książce z ontologiczną dwoistością tekstu Zagłady jako zapisu-dokumentu oraz przedmiotu. Świadcząc o zbrodni, tekst Zagłady był narażony na zniszczenie tak samo jak jego autor. Wynikająca stąd potrzeba ochrony teksu - oddanie go w depozyt, zakopanie w ziemi - wzmagała jego szczególną kondycję jako zapisu powierzonego nieprzewidywalnym siłom.
Zobacz pełny opisOdpowiedzialność: | Bożena Shallcross. | ||||||||
Seria: | Horyzonty Nowoczesności : teoria, literatura, kultura : 75 | ||||||||
Hasła: | 1901-2000 1945-1989 Holocaust - w literaturze polskiej Przedmioty użytku codziennego - w literaturze polskiej Literatura polska - tematyka - 1944-1989 r. | ||||||||
Adres wydawniczy: | Kraków : Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, cop. 2010. | ||||||||
Opis fizyczny: | 208, [12] s. ; 21 cm. Uwagi: | W innych poz. nazwa aut.: Bożena Mądra-Shallcross. Bibliogr. s. 183-195. Indeksy. Streszcz. ang. | Powiązane zestawienia: | Literatura polska - tematyka | Przedmioty użytku codziennego Holocaust, hitlerowskie obozy koncentracyjne Skocz do: | Dodaj recenzje, komentarz | Inne pozycje z serii | |
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)
CzN nr IV
ul Wiktorska 10
tel. 22 845 00 88
Sygnatura: 49.486
Numer inw.: 49486
Dostępność: tylko na miejscu
Komentarze i rezencje
Serie (cykl) Horyzonty Nowoczesności należy czytać w określonej kolejności:
Historia w okresie przejściowym : doświadczenie, tożsamość, teoria krytycznaTytuł oryginału History in transit : experience, identity, critical theory, 2004 |
Tom 23 Interpretacja, retoryka, polityka : eseje wybraneZamieszczone w niniejszym tomie eseje Stanleya Fisha przyczyniły się do powstania całego nurtu myślenia w literaturoznawstwie - tzw. Reading-Response Criticism, uczyniły z ich autora jednego z najszerzej komentowanych i najczęściej cytowanych literaturoznawców i filozofów naszych czasów. W swej teorii interpretacji Fish rozwija [...] |
Tom 42 Muzeum sztuki : antologiaAntologia "Muzeum sztuki" odzwierciedla zasadnicze wątki wszystkich toczonych w XX wieku dyskusji, proponując reprezentatywny wybór tłumaczeń i komentarzy. Trzy rozdziały przeprowadzają czytelnika od wypowiedzi historyków sztuki i filozofów , przez zagadnienia instytucjonalnych kontekstów dzieła sztuki w muzeum aż po teoretyczne teksty [...] |
Muzeum sztuki : antologiaMuzeum sztuki, instytucja powołana przez oświecenie jest dla wielu tradycyjnie nastawionych odbiorców miejscem przeżyć estetycznych i edukacji. Jednakże ten model muzeum został poddany w XX wieku daleko idącej modernizacji, po części za sprawą nowej historii sztuki i nowej muzeologii, wprowadzeniu do badań nad muzeum min. antropologii, [...] |
Tom 44 Kultura edukacjiJest to zbiór esejów na temat związku między szeroko rozumianą edukacją a kulturą. Pytaniem, które stanowi trzon rozważań, jest to, czy w procesie edukacji powinno się rozwijać indywidualność każdego ucznia czy też reprodukować kulturę dla lepszej asymilacji jednostki w otaczającym ją świecie? Problemem, jaki się pojawia przy [...] |
Tom 68 Obrazy mimo wszystkoZobaczyć obraz - czy może to pomóc nam lepiej poznać naszą historię? W styczniu 1944 roku więźniom z oddziału Sonderkommando udało się sfotografować po kryjomu proces zagłady, w sercu którego się znajdowali. Z tej chwili pozostały nam cztery fotografie. Staramy się tutaj odtworzyć ich historię, ich perypetie, ustalić ich [...] |
Tom 69 Pieśni doświadczenia : nowoczesne amerykańskie i europejskie wariacje na uniwersalny tematKategoria doświadczenia jako węzłowy punkt przecięcia między sferą publiczną a indywidualną wrażliwością i subiektywnymi środkami wyrazu stanowi kluczowe pojęcie nie tylko w dyskursie epistemologicznym, ale także w religijnym, estetycznym i politycznym. A jednak stanowi "jedno z najmniej wyjaśnionych pojęć, jakimi dysponujemy", jak [...] |
Tom 70 "Na pustyni" : kryptoteologie późnej nowoczesnościKsiążka ta stawia tezę, że od religii uciec nie sposób. Teza ta może drażnić dogmatycznym nieprzejednaniem, zwłaszcza tych, którzy zwykli uważać filozofię za myśl bezpiecznie świecką, stanowiącą enklawę logosu wolnego od "fideistycznych" założeń. W istocie jednak autorka idzie jeszcze dalej: wprost neguje istnienie [...] |
Tom 75 Rzeczy i zagładaJako jedno z najważniejszych doświadczeń historii XX wieku i modernizmu Zagłada przemawia do nas dzisiaj w języku śladów - jako wizualna migawka, materialny strzęp czy echo traumatycznej pamięci. Owa ocalała reszta jest tekstem Zagłady na równi z pisanymi świadectwami. Książka ta stawia pytanie o to, czym jest reszta i ślady [...] |
Tom 76 Okruchy psychoanalizy : teoria Freuda między hermeneutyką i poststrukturalizmemKsiążka jest propozycją nowego odczytania wybranych wątków dzieła Freuda o kluczowym znaczeniu dla jego psychoanalitycznej teorii. Autor za punkt wyjścia obrał rysującą się wyraźnie we wczesnych pracach ojca psychoanalizy - w Entwurfeiner Psychologie (Projekt psychologii) oraz w Objaśnianiu marzeń sennych - koncepcję ludzkiego [...] |
Tom 78 Literatura, głupcze! : laboratoria nowoczesnej kultury literackiejGłównym tematem tej książki jest manifest teoretycznoliteracki najpełniej zrealizowany w rozdziale ostatnim. Metody literaturoznawstwa omawiane w całej książce wywodzą się z tradycji zarówno kognitywistycznych, jak i pragmatystycznych. Ĺ?ącznikiem tych dwu rozległych obszarów wiedzy jest analityczność. Ta książka to wytwór [...] |
Tom 80 Pamięć zbiorowa i kulturowa : współczesna perspektywa niemieckaNiemiecka pamięć jest szczególna, gdyż wyrasta z konieczności dokonania rozrachunku z wyjątkowo trudną przeszłością. Żyjemy dziś w czasach, gdy świadków największej katastrofy XX wieku jest coraz mniej. Niezbędne jest więc poszukiwanie sposobów uwolnienia pamięci od jednostkowego spojrzenia i wpisania jej w kontekst kulturowy. W [...] |
Tom 81 Historia w okresie przejściowym : doświadczenie, tożsamość, teoria krytycznaTyt. oryg.: "History in transit : experience, identity, critical theory,". |
Tom 82 Obraz płynny : Georges Didi-Huberman i dyskurs historii sztukiTeksty Georgesa Didi-Hubermana, współczesnego francuskiego teoretyka obrazu, poświęcone są krytyce historii sztuki. Odnoszą się do jej ukrytych, często nieświadomie przyjmowanych założeń, a przed wszystkim do przenikającego ją "tonu pewności", który przesłania problematyczność stosowanych w ramach dyscypliny modeli [...] |
Tom 96 Erros : mesjański witalizm i filozofia |
Tom 101 Kamp : antologia przekładówDo lat sześćdziesiątych XX wieku kamp rozwijał się przede wszystkim dzięki subkulturze homoseksualnej, której członkowie wypracowali sobie kod smaku służący tajnemu porozumieniu. Znaki odmienności seksualnej były tu jednak uplątane w wielopoziomową grę, która czyniła z przekazu tożsamościowego tekst zakryty i zarazem jawny - tak [...] |
Tom 107 O obrazach i widzeniu : antologia tekstówNajważniejszymi zagadnieniami uprawianej przez Gottfrieda Boehma teorii obrazu są widzenie, patrzenie, przyglądanie się i próba zwerbalizowania tych aktów ponad sztywnymi dyscyplinarnymi podziałami nauki. Podstawowy problem, który zajmuje autora, to w jaki sposób obrazy generują odmienny od językowego, czyli wizualny (ikoniczny) sens. [...] |
Tom 109 Geopoetyka : przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackichGeopoetyka to przede wszystkim pojęcie-w-działaniu, które aktywnie i sprawczo wpływa na lokalne konteksty, doprowadzając do ich przekształcenia. Pozwala zatem w odmiennej perspektywie - geograficznej i performatywnej zarazem - uchwycić takie kluczowe dla badań literackich problemy, jak literatura, poetyka, podmiotowość, język, czytanie i [...] |
Tom 110 Antologia studiów nad traumąPojęcie traumy upowszechniło się jako narzędzie opisu w psychoterapii, literaturoznawstwie, badaniach kulturowych, historiografii, badaniach nad wizualnością, czy badaniach Zagłady. Ponadto pewne przejawy traumy stały się kapitałem kulturowym, podstawą tożsamości czy też powodem do dumy. Niniejszy tom przedstawia wybrane aspekty pola [...] |
Tom 114 Dylematy demokracji : kontekst polskiKsiążka Pawła Dybla to rozbudowana i nader interesująca analiza dylematów demokracji postrzeganych na bardzo szerokim tle współczesnej filozofii polityki. Autor wykazuje się nie tylko znakomitą znajomością tej ostatniej, ale także rzadką umiejętnością używania jej głównych teorii i idei jako punktów odniesienia do własnej [...] |
Tom 115 Od kultury "ja" do kultury "siebie" : o zwrotnych formach w projektach tożsamościowychOd kultury "ja" do kultury "siebie" jest dyskusją z popularnym trybem badania tożsamości opartym na liniowym, synkretycznym modelu narracji. W antropologicznie zorientowanej analizie tekstów mogą okazać się użyteczne odmienne konstrukcje: na przykład te decentryczne i nieciągłe, odwołujące się do diachronii i epizodyczności. [...] |
Tom 121 Islamofobia jako technologia władzy : studium z antropologii politycznejIslamofobia jako technologia władzy. Studium z antropologii politycznej - opis wydawcyIslamofobia jest zjawiskiem, które od przełomu lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku coraz mocniej zaznacza się w życiu europejskich społeczeństw. Książka zawiera omówienie różnorodnych dyskursów antyislamskich, które konstruując [...] |
Tom 127 Autobiograficzny trójkąt : świadectwo, wyznanie i wyzwanieAutobiograficzny trójkąt: świadectwo, wyznanie, wyzwanie - opis wydawcyTeoria trzech postaw autobiograficznych wyrosła ze studiów nad pograniczem powieści i prozy niefikcjonalnej. W postawie świadectwa autor przedstawia siebie w sposób epicki na tle środowiska. W wyznaniu skupia się jak w liryce na życiu wewnętrznym. W postawie trzeciej [...] |