Walter Benjamin (1892-1940) przez ostatnie lata życia intensywnie pracował nad wspomnieniami z dzieciństwa. Było to dzieciństwo dostatnie i zapewne szczęśliwe, jako że rodzice należeli do grupy zamożnych mieszczan żydowskich w Berlinie. Krótkie "migawki" oświetlające okres ostatnich lat XIX i pierwszych XX wieku stanowią arcydziełka literatury wysokiej, liryczne i filozoficzne obrazy epoki widzianej oczami dziecka.
Benjamin, rówieśnik telefonu, ale i obserwator mitu założycielskiego Rzeszy, stał na progu między dwoma stuleciami, czemu później, opracowując wspomnienia, dał filozoficzny wyraz. Obecna, wczesna wersja z początku lat trzydziestych (tak zwana wersja z Gießen) jest jedną z kilku, jakie powstały do czasu tragicznej śmierci autora podczas próby ucieczki z Francji w 1940 roku. Uchodzi za najświeższą, spontaniczną, niepoddaną jeszcze późniejszej intelektualnej obróbce. W świetle losów dorosłego Benjamina-emigranta tułającego się po Europie berlińskie wspomnienia nabierają charakteru poszukiwań zakorzenienia i bezpieczeństwa - o których z góry wiadomo, że mogą być tylko drogą w przeszłość nie do odzyskania.
Walter Bendix Schönflies Benjamin ur. 15 lipca 1892 w Berlinie, zm. 26 września 1940 w Portbou – niemiecko-żydowski filozof, teolog, teoretyk kultury, tłumacz, marksistowski krytyk literacki i eseista. Prace Benjamina w oryginale wybór:
Begriff der Kunstkritik in der deutschen Romantik 1920
Zur Kritik der Gewalt 1921
Goethes Wahlverwandtschaften 1925
Passagen-Werk 1927- 1940; wyd. 1982
Ursprung des deutschen Trauerspiels 1928
Einbahnstraße 1928
Das Kunstwerk im Zeitalter seiner technischen Reproduzierbarkeit 1936
Berliner Kindheit um neunzehnhundert 1938, wydane [>>] 1950
Über den Begriff der Geschichte 1940
Polskie przekłady
Książki:
Twórca jako wytwórca, red. Hubert Orłowski, wstęp Jerzy Kmita, tłum. Hubert Orłowski i inni, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1975, stron 328; inne wyd.: tłum. Robert Reszke, Wydawnictwo KR, Wydawnictwo KRM, Warszawa 2011, ISBN 978-83-89158-79-6.
Anioł historii: eseje, szkice, fragmenty, red. Hubert Orłowski, tłum. Krystyna Krzemieniowa i inni, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1996 Jest to w zasadzie nowe wydanie zbioru Twórca jako wytwórca z tym, że skorygowany został tytuł eseju Tez historiozoficznych z Geschichtsphilosophische Thesen na Über den Begriff der Geschichte i uzupełniono wybór dwunastu esejów o trzy kolejne Zur Kritik der Gewalt, Karl Kraus, Der Erzähler. Betrachtungen zum Werk Nikolai Lesskows, stron 424, ISBN 83-86138-57-2.
Ulica jednokierunkowa, tłum. Andrzej Kopacki, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 1997, stron 80, ISBN 83-86056-39-8; inne wyd.: przedm. i tłum. Bogdan Baran, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2011, stron 204, ISBN 978-83-61182-69-6 Einbahnstrasse 1928
Pasaże, tłum. Ireneusz Kania, posłowie Zygmunt Bauman, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, stron 1164, ISBN 83-08-03815-8 Passagen-Werk 1927-1940
Berlińskie dzieciństwo na przełomie wieków, tłum. Bogdan Baran, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2010, stron 222, ISBN 978-83-61182-52-8 Berliner Kindheit um neunzehnhundert 1938, wydane 1950
O haszyszu. Teksty literackie, zapiski, materiały, tłum. Ewa Drzazgowska, wstęp Hermann Schweppenhäuser, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2010, stron 230, ISBN 978-83-61182-42-9 Über Haschisch. Novellistisches. Berichte. Materialien
Dziennik moskiewski, tłum. Bogdan Baran, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2012, stron 220, ISBN 978-83-61182-91-7 Moskauer Tagebuch 1927, wydane 1980
Konstelacje: wybór tekstów, tłum. Adam Lipszyc, Anna Wołkowicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012, stron 328, ISBN 978-83-233-3411-8.
Sny, tłum. Bogdan Baran, wybór i posłowie Burkhardt Lindner, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2017, stron 194, ISBN 978-83-65680-10-5 Träume teksty z lat 1927-1939, wydane 2008
Krytyka i narracja. Pisma o literaturze, tłum. Bogdan Baran, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2018, stron 302, ISBN 978-83-65680-43-3
Teksty w antologiach:
Autor jako producent, tłum. Krystyna Krzemień-Ojak, [w:] Andrzej Mencwel red., W kręgu socjologii literatury, Warszawa 1980, PIW
Teorie niemieckiego faszyzmu. O pracy zbiorowej pt. „Wojna i wojujący”, pod redakcją Ernsta Jüngera, tłum. Ryszard Turczyn, [w:] Hubert Orłowski red., Wobec faszyzmu, Warszawa 1985, PIW
Twórca jako wytwórca, [w:] S.Skwarczyńska red., Teoria badań literackich za granicą, t. II., Kraków 1986
O aktualnej postawie społecznej francuskiego pisarza, tłum. Jerzy ?oziński, [w:] Jerzy ?oziński red., Szkoła frankfurcka, Kolegium Otryckie, Warszawa 1985-1987
Dzieło sztuki w dobie możliwości jego reprodukcji technicznej, [w:] J. Bocheńska, A. Kisielewska, M. Pęczak, Wiedza o kulturze. Część IV. Audiowizualność w kulturze. Zagadnienia i wybór tekstów, Warszawa 1993, s. 273-284.
