Biblioteka Publiczna

Demokracja performatywna

Tyt. oryg.: "Performative democracy ".

Autor: Matynia, Elżbieta.

Tytuł książki Elżbiety Matyni odpowiada wprawdzie jej zawartości, ale kogoś, kto nie wziął jej jeszcze do ręki, może odrobinę dezorientować, zdaje się bowiem zapowiadać lekturę wymagającą zaglądania do słownika wyrazów obcych i rozporządzania jakąś przedwstępną choćby wiedzą z zakresu współczesnych teorii demokracji lub nawet filozofii analitycznej, bo to z

niej przecież pochodzi tytułowe pojęcie "performatywności".Otóż nic podobnego. Jakikolwiek jest stopień intelektualnego wyrafinowania tej książki, nie jest to w żadnym razie wysoce specjalistyczny traktat naukowy, wymagający od czytelnika jakichś szczególnych wtajemniczeń czy to w politologię, czy to w filozofię języka. Wystarczy gotowość podążania za autorką i, oczywiście, jaka taka wiedza o współczesnym świecie i kilku ostatnich rozdziałach najnowszej historii.O niejednym z wielu problemów poruszonych w tej książce można by zapewne napisać traktat teoretyczny, a nawet byłoby warto, ale bynajmniej nie na tym polegał zamysł autorki. Nie miała ona zamiaru ani wtrącać się do nieustającej od czasu słynnego wystąpienia Austina filozoficznej dyskusji o performatywach, ani roztrząsać niezliczonych sensów słowa "demokracja" i wdawać się w polemikę z jej czołowymi teoretykami, ani, wreszcie, pisać politologicznego czy socjologicznego traktatu, którego przedmiotem byłoby funkcjonowanie demokracji jako systemu instytucji i sformalizowanych procedur.Rutyna działania demokracji jako ustroju politycznego niemal w ogóle Matynię nie interesuje. Nie zajmuje się na przykład partiami politycznymi, wyborami parlamentarnymi czy samorządem terytorialnym. Interesuje ją raczej to, co kształtowanie się instytucjonalnej rutyny demokracji poprzedza (i co zresztą stanowi być może w ostatecznym rachunku o sile i atrakcyjności tej postaci życia zbiorowego), a mianowicie spontaniczna działalność jednostek i grup, które porozumiewają się ze sobą, artykułują swe ideały i interesy, uczestniczą w debacie publicznej i, "działając słowami" (słynna praca Austina, do której Matynia nawiązuje, pisząc o demokracji performatywnej, ma tytuł jak działać słowami), uczą się bycia sobą i ze sobą, tworzenia na tej drodze "wspólnoty pochodzącej z własnego wyboru".

Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):

(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)