Biblioteka Publiczna

Lalka czyli Rozpad świata

"Rozpad świata "

Autor: Paczoska, Ewa

"Lalka czyli rozpad świata" to propozycja lektury arcypowieści Bolesława Prusa poprzez analzę realiów świata przedstawionego traktowanego jako okno na kulturę epoki. Autorka zanurza się w czas powstania powieści, przywołuje doświadczenia jej ówczesnych czytelników, sięga do literatury i prasy tamtej epoki, szukając śladów bohaterów powieści w dokumentach życia literackiego czy politycznego. Idąc za sugestiami

Prusa, by jego utwór czytać jako "powieść o rozkładzie", Ewa Paczoska wraca do najważniejszych polskich pytań końca XIX wieku, które wciąż nie straciły na aktualności. "Lalka" pokazuje rzeczywistość w trakcie wielkiej przemiany, nazwanej dziś nowoczesnością. To dlatego jej bohaterowie wciąż zadają sobie pytanie: co się z nami stało? Co się stało z naszą teraźniejszością, co z przyszłością? Prus w "Lalce" rozpoznaje świat dotknięty destrukcją. Na oczach Wokulskiego rozpada się mit narodowej, ale także religijnej, wspólnoty, mit polskości uświęconej i niezwykłej, mity Polaka-rycerza, Matki Polki czy kobiety-anioła, w końcu wyobrażenie miłości ukształtowane przez literaturę romantyczną. Wszystko się zmienia i jednocześnie nazbyt szybko stabilizuje, to, co nowe, okazuje się skądś już znane, mieszają się konwencje i role, miksuje "ocość" i "swojskość". Bohater Prusa - nowoczesny człowiek końca XIX wieku - błądzi wciąż po wielkim rumowisku historii, tym samym, które polscy pozytywiści pragnęli uporządkować i oczyścić, a które ciągle jeszcze, jak przekonuje autorka, pozostaje w jakimś sensie ukrytym krajobrazem polskiej kultury. Problemy Wokulskiego z własną tożsamością zostały tu także rozpoznane jako zjawisko typowe dla kultury wiktoriańskiego stłumienia. Czy więc kolejna "zabawa Lalką?" Jeśli tak, to jej przedmiotem, jak podkreśla autorka, nie są "igraszki", lecz - "życie".

Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):

(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)