Immanuel Kant ur. 22 kwietnia 1724 w Królewcu, zm. 12 lutego 1804 tamże – niemiecki filozof oświeceniowy, profesor logiki i metafizyki na Uniwersytecie Albrechta w Królewcu. Jeden z najwybitniejszych reprezentantów oświecenia.
Immanuel Kant jest twórcą filozofii krytycznej transcendentalnej, zakładającej, że podmiot jest poznawczym warunkiem przedmiotu. Podstawowymi cechami jego koncepcji filozoficznej są: agnostycyzm poznawczy względem tak zwanych noumenów rzeczy samych w sobie, np. Boga, materii oraz aprioryzm w stosunku do zjawisk.
Jego głównym wkładem w filozofię zachodnią [>>] było zniesienie opozycji pomiędzy racjonalizmem por. Kartezjusz a empiryzmem por. Hume. Do osiągnięć kantyzmu odwołuje się między innymi neokantyzm kontynuacja, fenomenologia rewizja oraz pozytywizm logiczny opozycja.
Jego dzieło Kritik der reinen Vernunft umieszczone zostało w index librorum prohibitorum dekretem z 1827 roku.
Koncepcje Kanta miały wielki wpływ na filozofię zachodnią. Już za jego życia znalazły odbicie – nie zawsze zgodne z jego intencjami – w pracach Reinholda, Becka i Fichtego, później zaś – Schellinga, Hegla oraz Novalisa. Po filozofii krytycznej nie sposób już było ujmować pojęć takich jak absolut, Bóg czy istota na sposób, w jaki czyniono to przed Kantem: kantyzm dał początek ruchowi filozoficznemu, który zyskał miano idealizmu niemieckiego.
Pierwszym poważniejszym krytykiem kantyzmu był Hegel. Uznał on tę filozofię za nazbyt formalną, abstrakcyjną i – przede wszystkim – ahistoryczną. Przeciwstawił jej koncepcję bazującą na wykrytym przez siebie prawie dialektyki. Dla odmiany Schopenhauer tworzył pod znacznym wpływem kantowskiego idealizmu transcendentalnego.
Pośród filozofów dwudziestowiecznych do Kanta nawiązywali w koncepcjach politycznych oraz etycznych między innymi Habermas oraz Rawls, a autentyczne odrodzenie jego myśli miało miejsce w pracach neokantystów: Cohena, Natorpa, Hartmanna i Cassirera.
Kant wpłynął też na intuicjonistów matematycznych. Przeciwstawiali się koncepcjom głoszonym przez logicystów np. Fregego czy Russella oraz formalistów np. Hilberta.
Dzięki Kantowi prowincjonalny Uniwersytet w Królewcu stał się uznaną uczelnią.
