Biblioteka Publiczna

Kariera Nikodema Dyzmy

Autor: Dołęga-Mostowicz, Tadeusz

Notka biograficzna

Powieść Tadeusza Dołęgi-Mostowicza "Kariera Nikodema Dyzmy" należy do kanonu literatury polskiej. Powieść powstała w 1932 roku i w zamyśle autora miała być literacką satyrą kraju pod rządami sanacji. Nikodem Dyzma jest prostym prowincjuszem, zarabiającym z gry na mandolinie w warszawskich lokalach. W wyniku zbiegu nieoczekiwanych okoliczności, zawikłanych układów pomiędzy ówczesnymi biznesmenami i

władzą, a także intryg wysokich urzędników administracji państwowej, bohater powieści robi oszałamiającą karierę, najpierw w sektorze prywatnych majątków i interesów, następnie w aparacie Państwa. Nikodem Dyzma zdaje sobie sprawę, że piastowane przez niego urzędy zupełnie go przerastają, ale szybko uczy się, że może się tym nie przejmować. Wystarczy sprytnie i bez skrupułów lawirować i można troszczyć się jedynie o wykorzystywanie pozycji dla swoich prywatnych celów i prowadzenia bujnego życia towarzyskiego, pełnego balów, rautów i barwnych przygód miłosnych. Ostra krytyka Polski sanacyjnej zawarta w powieści Dołęgi-Mostowicza okazała się ponadczasowa. Każde pokolenie Polaków odkrywa ze smutkiem swoich Nikodemów-Dyzmów, którzy obejmują najwyższe funkcje w Państwie. Nic więc dziwnego, że świetnie napisana prorocza powieść przedwojennego dziennikarza politycznego i pisarza zajmuje ważne miejsce w literaturze polskiej, a postać Nikodema Dyzmy stała się synonimem niekompetentnych i nastawionych na prywatę karierowiczów. Kariera Nikodema-Dyzmy była kilkakrotnie ekranizowana, w 1956 roku w postać głównego bohatera wcielił się Adolf Dymsza, w 1980 Roman Wilhelmi, a w 2002 Cezary Pazura.

Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):

(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)

Dołęga-Mostowicz, Tadeusz

Tadeusz Dołęga-Mostowicz ur. 10 sierpnia 1898 w folwarku Okuniewo koło Głębokiego, zm. 20 września 1939 w Kutach – polski pisarz, prozaik, scenarzysta i dziennikarz. Jego najbardziej znaną powieścią jest Kariera Nikodema Dyzmy 1932, kilkakrotnie zekranizowana, m.in. jako serial telewizyjny o tym samym tytule. Syn Stefana i Stanisławy z Popowiczów[3]. W 1915 ukończył gimnazjum w Wilnie, a następnie rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Kijowie. Należał w tym czasie do konspiracyjnej Polskiej Organizacji Wojskowej. W 1917 przerwał studia i wyjechał do Warszawy, [>>] gdzie zaciągnął się ochotniczo do wojska. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W latach 1922–1926 był współpracownikiem, a następnie redaktorem dziennika „Rzeczpospolita”, wówczas związanego z chadecją; jako felietonista używał wtedy pseudonimu C. hr. Zan. Jego antysanacyjne felietony padały ofiarą cenzury. W publicystyce poruszał m.in. drażliwe politycznie sprawy: aresztowania gen. Juliusza Malczewskiego, zaginięcia gen. Włodzimierza Zagórskiego i pobicia posła Jerzego Zdzi wskiego.

Źródło: pl.wikipedia.org

---

Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki: