Biblioteka Publiczna

Psychologia zdrowia

Autor: Heszen-Niejodek, Irena

Polska psychologia doczekała się w końcu podręcznika akademickiego psychologii zdrowia, autorstwa dwóch czołowych badaczek tej dziedziny: Ireny Heszen i Heleny Sęk. Poprzednia pozycja pod ich redakcją, pod tym samym tytułem i wydana przez to samo wydawnictwo, stanowiła wybór najważniejszych dla psychologii zdrowia tekstów, autorstwa zarówno polskich specjalistów (w tym autorek recenzowanego podręcznika) oraz tłumaczeń

artykułów światowych ekspertów. Do tej pory służyć ona musiała nie tylko jako zbiór reprezentatywnych tekstów, ale i podręcznik akademicki. Wprawdzie dostępne były na rynku tłumaczenia zachodnich podręczników psychologii zdrowia, jednak publikacja pod redakcją Heszen i Sękowej cieszyła się dużym powodzeniem. Należy się spodziewać, że podręcznik psychologii zdrowia tych samych autorek odniesie jeszcze większy sukces. Jest to bowiem właśnie podręcznik, a więc syntetyczny wykład aktualnego stanu wiedzy psychologicznej odnośnie procesów zdrowia i choroby. Choć autorki podkreślają, że współcześnie nie traktuje się zdrowia i choroby jako odrębnych stanów, lecz raczej jako dwa krańce jednego kontinuum, to w układzie podręcznika wyodrębniły także rozdziały osobno odnoszące się do zdrowia i do choroby. Jednakże problematyce zdrowia poświęciły znacznie więcej miejsca niż zagadnieniom związanym z chorobą, bo to właśnie obszar, na którym psychologia zdrowia - w odróżnieniu od dziedzin pokrewnych, tj. medycyny behawioralnej czy psychologii medycznej - koncentruje swe badania i zastosowania.Podręcznik Psychologia zdrowia odróżnia od tłumaczeń publikacji zachodnich uwzględnienie dorobku polskich badaczy, którzy są autorami wielu badań i koncepcji teoretycznych, choć niekoniecznie znanych na świecie, to przecież nie mniej ważnych i interesujących. Jest to bez wątpienia ujęcie autorskie problematyki psychologii zdrowia, co stanowi o tym większej wartości tej pozycji, choć zapewne znajdą się i tacy, którzy uwzględniliby nieco inne dane i koncepcje lub przynajmniej inaczej rozłożyli akcenty.Poszczególne rozdziały Psychologii zdrowia tworzą w pewnym sensie cztery części. W pierwszej z nich zaprezentowana została historia i charakterystyka dziedziny, koncepcje i pojęcie zdrowia, a także modele i podejścia stosowane w psychologii zdrowia. Osobny rozdział poświęcono modelowi salutogenetycznemu Aarona Antonovsky`ego, którego znaczenia dla psychologii zdrowia przecenić nie sposób. To właśnie salutogeneza przeniosła akcent z leczenia choroby na zachowanie zdrowia, podkreślając jednocześnie, że nie istnieje dualizm zdrowie-choroba, lecz kontinuum od zdrowia do choroby. Każdy z nas w określonym momencie swego życia sytuuje się bliżej jednego z krańców: zdrowia lub choroby. W rozumieniu Antonovsky`ego zdrowie nie jest stanem, ani stałym zasobem, lecz procesem przemieszczania się na tym kontinuum.W drugiej części podręcznika przedstawiono behawioralne i poznawcze uwarunkowania zdrowia i choroby, modele społecznej psychologii poznawczej wyjaśniające zachowania zdrowotne i ich zmianę, problematykę zdrowia i choroby z perspektywy stresu psychologicznego oraz psychologiczno-społeczny kontekst zdrowia i choroby. Część trzecia dotyczy przede wszystkim problematyki choroby: jej psychologicznych mechanizmów i następstw oraz zachowania wobec własnej choroby. Część czwarta obejmuje zagadnienia związane z opieką zdrowotną, czyli zarówno jej psychologicznymi aspektami, jak i problematyką kontaktu lekarz - pacjent. Wiele miejsca poświęcono roli psychologów w diagnozie zdrowia i choroby oraz interwencjom i pomocy psychologicznej. Szczegółowo zaprezentowano problematykę psychologiczną i zadania psychologów w kilku wybranych dziedzinach medycyny. Książkę wieńczy rozdział poświęcony metodologii badań w psychologii zdrowia.Na zakończenie podkreślenia raz jeszcze wymaga, że recenzowana pozycja jest podręcznikiem akademickim, a zatem koncentruje się na istotnych dla psychologii zdrowia koncepcjach teoretycznych, głównych nurtach badawczych oraz zagadnieniach metodologicznych. Oczywiście, autorki wskazują także na zastosowania psychologii zdrowia, która to przecież dziedzina należy do psychologii stosowanej. Z podręcznika bez wątpienia skorzystają nie tylko studenci psychologii i dziedzin pokrewnych, ale i badacze zajmujący się psychologią zdrowia.

Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):

(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)