Mircea Eliade ur. 9 marca 1907 w Bukareszcie, zm. 22 kwietnia 1986 w Chicago – rumuński historyk religii, religioznawca, indolog, filozof kultury, a także eseista, pisarz i dyplomata.
W latach 1928–1932 przebywał na stypendium w Indiach uniwersytet w Kalkucie i półroczny pobyt w aśramie. Po powrocie doktoryzował się w 1933 roku na podstawie pracy Historia porównawcza techniki jogi. W tym samym roku otrzymał stanowisko profesora na uniwersytecie w Bukareszcie. W listopadzie 1934 roku rozpoczął wykłady zatytułowane Zbawienie w religiach orientalnych, zimą 1935 roku prowadził [>>] seminarium o Docta ignorantia Mikołaja z Kuzy. Wykładał też na wielu innych uniwersytetach europejskich m.in. w Berlinie, Londynie, Bernie.
Wczesne poglądy polityczne i kariera dyplomatyczna
W roku 1939 utrzymywał kontakty ze skrajnie prawicową organizacją, Żelazną Gwardią rum. Garda de Fier, której członkowie 27 listopada 1940 roku zamordowali Nicolae Iorgę.
W marcu 1940 roku dzięki poparciu Constantina Giurescu – rumuńskiego ministra propagandy – Eliade został powołany na funkcję attaché kulturalnego w ambasadzie rumuńskiej w Londynie. W Rumunii latem tego samego roku królewska dyktatura Karola II przekształciła się w reżim zorientowany na Niemcy. W konsekwencji w lutym 1941 roku po zerwaniu przez Wielką Brytanię stosunków dyplomatycznych z Rumunią Eliade został przeniesiony do Lizbony.
W lipcu 1942 roku Eliade po raz ostatni przyjechał do Rumunii, aby osobiście doręczyć posłanie portugalskiego dyktatora Antonio Salazara rumuńskiemu dyktatorowi, generałowi Ionowi Antonescu.
W roku 1944 faszystowskie rządy w Rumunii upadły. Eliade, świadom negatywnego wizerunku swej osoby w kraju, wyemigrował w 1945 roku do Francji. Jego konserwatywne i nacjonalistyczne sympatie są najlepiej widoczne w książce poświęconej Antonio Salazarowi pt. Salazar a rewolucja portugalska rum. Salazar şi revoluţia din Portugalia, 1942.
Emigracja do Francji i Stanów Zjednoczonych.
We wrześniu 1945 roku przybył do Paryża, gdzie – na zaproszenie Georges’a Dumézila – wygłosił wykład w École Pratique des Hautes Études. W 1949 roku poślubił Christinel Cottesco. Na wiosnę tego samego roku wyjechał do Włoch, gdzie na zaproszenie Giuseppe Tucciego i Raffaele Petazzoniego wygłosił wykład na Uniwersytecie Rzymskim. W sierpniu wziął udział w pierwszej konferencji Eranosa w Asconie, gdzie poznał Carla Gustava Junga, Gerardusa van der Leeuwa i Louisa Massignona. We wrześniu uczestniczył w międzynarodowym Kongresie Historii Religii w Amsterdamie.
W latach 1951-1955 był stypendystą nowojorskiej Bollingen Foundation. We wrześniu 1956 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie prowadził wykłady w ramach Haskell Lectures w Uniwersytecie w Chicago.
Był głównym przedstawicielem tzw. szkoły morfologii świętości w religioznawstwie, inicjatorem nurtu zajmującego się badaniem porównawczym fundamentalnych struktur i archetypów religijnych, manifestujących się w dziejach religii poprzez symbole, mity, hierofanie oraz rytuały. Istotę jego koncepcji religii stanowi teoria sacrum w opozycji do profanum – dwóch sposobów realizowania przez człowieka własnej egzystencji.
![Okładka książki Historia wierzeń i idei religijnych. T. 1, Od epoki kamiennej do misteriów eleuzyńskich / Mircea Eliade ; przeł. [z fr.] Stanisław Tokarski.](okladki/ISBN/8321/8321109187.jpg)
