Miotła i krzyż : kultura sprzątania w dawnej Holandii, albo historia pewnej obsesji
Autor: Oczko, Piotr
Od XVII stulecia aż po mniej więcej lata siedemdziesiąte XX wieku w Holandii sprzątano wręcz maniakalnie. Cudzoziemscy podróżni odwiedzający kraj z zachwytem, choć nierzadko i z przerażeniem, donosili o panującej w nim obsesji czystości, idolâtre excessif. Opisywali oni groźne służące przenoszące na plecach gości w zabłoconych butach, nieustanne mycie fasad domostw i chodników oraz sterylność
obór, w których krowom miano rzekomo podwiązywać ogony, by nie brudziły nimi pobielonych ścian. W żadnym innym kraju do kwestii porządku nie przykładano w tym czasie podobnej wagi. Polerowano wciąż domowe sprzęty, ścierano kurze i zamiatano. O sprzątaniu wspominano nieustannie w poezji, sztukach teatralnych i pismach o charakterze dydaktycznym; mało tego, nawiązywano do niego również na tysiącach obrazów i rycin, w których nieodmiennie pojawiały się miotły. Obsesyjna troska o schludność sytuowała się bezsprzecznie w samym sercu kultury dawnej Holandii, a rozróżnianie pomiędzy ładem i nieładem stanowiło jedną z najważniejszych kategorii, za pomocą których postrzegano i opisywano rzeczywistość. Książka ta, poświęcona antropologii holenderskiej czystości, pokazuje to niezwykłe, wieloaspektowe i niemające precedensu zjawisko oraz próbuje je wytłumaczyć i oświetlić. - Dlaczego Holendrzy niegdyś codziennie, obsesyjnie wręcz, sprzątali? - Czy sprzątanie mogło być kiedyś, paradoksalnie, formą emancypacji kobiet? - Czy miotła może stać się krzyżem i mieczem? - Czy czystość podłogi ważniejsza jest od namiętności? - Czy protestanci są bardziej czyści niż katolicy, a kalwini schludniejsi niż luteranie? - Czy sprzątanie może być rodzajem twórczości artystycznej? - Czy czysty dom to mieszczański dom? - Czy bogaci dbają o porządek bardziej niż biedni? - Czy sprzątanie jest wyznacznikiem tożsamości narodowej? - Dlaczego w holenderskim malarstwie rodzajowym tak często pojawia się miotła? I co ma ona wspólnego z modlitwą? - Co może łączyć miotłę i dom publiczny? Na te pytania stara się odpowiedzieć autor tego opracowania. Pierwsza polska, tak obszerna, gruntowna i wszechstronna publikacja na temat kultury niderlandzkiej. (Prof. dr hab. Andrzej Borowski, Uniwersytet Jagielloński) Znakomite studium z historii kultury holenderskiej XVII wieku, z punktu widzenia historyka sztuki zaskakujące i odkrywcze. Porywająca lektura! (Prof. dr hab. Antoni Ziemba, Uniwersytet Warszawski)
Zobacz pełny opisOdpowiedzialność: | Piotr Oczko.. | ||||||||
Seria: | Biblioteka Tradycji, nr 120 | ||||||||
Hasła: | Domy mieszkalne - sprzątanie - Holandia - historia Obyczaje i zwyczaje - aspekt religijny - Kościoły protestanckie Holandia - obyczaje i zwyczaje - historia Holandia - opisy i relacje z podróży - 17 w. Holandia - opisy i relacje z podróży - 18 w. | ||||||||
Adres wydawniczy: | Kraków : Collegium Columbinum, 2013. | ||||||||
Opis fizyczny: | 781 s. : il. kolor. ; 24 cm. Uwagi: | Bibliogr. s. 681-739. Indeks. Publikacja w jęz. polskim, streszcz. holenderskie. | Powiązane zestawienia: | Holandia | Skocz do: | Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki | Dodaj recenzje, komentarz | |
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)
CzN nr IV
ul Wiktorska 10
tel. 22 845 00 88
Sygnatura: 52.801
Numer inw.: 52801
Dostępność: tylko na miejscu