Biblioteka Publiczna

Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa krajów Wspólnoty Niepodległych Państw

fragment ze wstępuRepubliki dawnego ZSRR nie posiadały kompetencji w zakresie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Jedynie Ukraińska SRR i Białoruska SRR, będąc członkami założycielami ONZ, formalnie dysponowały podmiotowością prawno-międzynarodową. Generalnie można uważać, że proces uaktywniania się byłych republik związkowych na arenie międzynarodowej rozpoczął

się wraz z ich dążeniem do urzeczywistnienia zasady suwerenności państwowej. Tak zwana parada suwerenności rozpoczęła proces definiowania interesów narodowych, który nastąpił w latach 1990-1993. W trakcie kolejnego etapu (1993-2003) Rosja podejmowała próby ukształtowania na obszarze WNP swojej wyłącznej strefy wpływów. Zwycięstwo rewolucji kolorowych w latach 2003-2004 ostatecznie przypieczętowało proces rozwarstwienia przestrzeni politycznej, co będzie skutkowało utratą rosyjskiej dominacji w regionie.Na początku lat 90. państwa Europy Wschodniej (Białoruś, Ukraina, Mołdawia i Federacja Rosyjska) podjęły próbę zdefiniowania swoich interesów narodowych. Prozachodni kierunek w polityce zagranicznej tych państw był uwarunkowany: 1) rozpadem ZSRR, 2) potrzebą równoważenia wpływów Moskwy; 3) oczekiwaniem znaczącej pomocy ekonomicznej, 4) prozachodnią polityką samej Moskwy.Państwa Europy Wschodniej. Priorytet kierunku zachodniego w rosyjskiej polityce zaniechano wraz z uchwaleniem Koncepcji polityki zagranicznej (1993) i powrotem do geopolitycznych interesów ZSRR. Ukraina i Białoruś początkowo opowiadały się za koncepcją państw neutralnych i nieposiadających broni masowego rażenia. Z kolei Mołdawia znajdowała się w rozterce, dokonując wyboru pomiędzy integracją z Rumunią a budowaniem własnego państwa. Zagrożony podziałem państwa (separatyzm naddniestrzański) Kiszyniów również ogłosił koncepcję państwa neutralnego.Zmiana priorytetów Federacji Rosyjskiej oznaczała obronę jej żywotnych interesów, przede wszystkim na obszarze WNP. Przed wpływem Zachodu, zdaniem Moskwy, w pierwszej kolejności należało chronić państwa Europy Wschodniej. Rosji udało się zachować kontrolę nad Białorusią, która zaangażowała się nie tylko w struktury bezpieczeństwa kolektywnego {Układ taszkiencki), ale zgodziła się także na reintegrację w ramach państwa związkoŞwego. Z kolei Ukraina i Mołdawia na przełomie XX i XXI wieku zachowały tendencje do zacieśnienia współpracy z Zachodem, zgłaszając chęć przystąpienia do UE i NATO (Ukraina).

Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):

(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)