Biblioteka Publiczna

Album wileńskie

Autor: Lorentz, Stanisław

Notka biograficzna

Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):

(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)

Lorentz, Stanisław

Stanisław Lorentz, ps. Bukowski ur. 28 kwietnia 1899 w Radomiu, zm. 15 marca 1991 – muzeolog, historyk sztuki, dyrektor Muzeum Narodowego w latach 1936-1982, poseł na Sejm PRL, ekspert UNESCO ds. ochrony zabytków. Stanisław Lorentz urodził się 28 kwietnia 1899 roku w Radomiu, gdzie jego ojciec miał szkołę prywatną, po jej zamknięciu przeprowadził się wraz z rodziną do Warszawy. Egzamin maturalny zdał w Gimnazjum im. Górskiego, po czym dostał się na Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie stopniowo wyspecjalizował się w dziedzinie historii sztuki. W 1924 roku [>>] obronił doktorat, pisząc o Efraimie Szregerze. Pracował też jako nauczyciel historii w gimnazjum swojego ojca, Ludwika Lorentza, w kamienicy przy ul. Brackiej 18. W 1929 roku przeprowadził się do Wilna, gdzie w latach 1929–1935 był konserwatorem zabytków w województwach wileńskim i nowogródzkim, po rezygnacji z tego stanowiska był wykładowcą Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. 1 września 1936 roku został mianowany przez Stefana Starzyńskiego dyrektorem Muzeum Narodowego. Podczas II wojny światowej znacząco przyczynił się do ratowania polskiego dziedzictwa narodowego, przede wszystkim z przeznaczonego do wysadzenia Zamku Królewskiego. Mimo iż Niemcy kilkakrotnie proponowali mu podpisanie volkslisty, odmawiał[1], także dlatego, że jego przodkowie pochodzili ze Szwecji, nie z Niemiec. Po 1945 roku, ponownie jako dyrektor Muzeum Narodowego, działał na rzecz odbudowy zabytków i muzeów oraz rewindykacji obiektów zagarniętych przez okupantów. W latach 1945–1951 stał na czele Dyrekcji Muzeów i Ochrony Zabytków. W 1947 roku został profesorem Uniwersytetu Warszawskiego, w 1949 roku członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, a w 1952 roku Polskiej Akademii Nauk. W 1963 roku, wraz ze Stanisławem Herbstem, Antonim Słomińskim, Ewą Barszczewską, Kazimierzem Rudzkim oraz Julianem Kulskim założył Towarzystwo Przyjaciół Warszawy. W latach 1965–1969 był posłem IV kadencji Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. W 1968 roku z jego inicjatywy utworzono Muzeum Plakatu w Wilanowie, a w 1971 roku Obywatelski Komitet Odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie, w którą mocno się zaangażował. Również jego inicjatywą było założenie w 1974 roku Towarzystwa Opieki nad Zabytkami. W 1982 roku został odwołany z funkcji dyrektora Muzeum Narodowego za wstąpienie do „Solidarności”, później był jeszcze honorowym dyrektorem w latach 1990–1991. Pochowany został na cmentarzu ewangelicko-augsburskim. Stanisław Lorentz został odznaczony Orderem Budowniczych Polski Ludowej, a o jego działalności nakręcono w 1968 roku film pt. Stanisław Lorentz. Był autorem licznych książek na temat historii sztuki, przede wszystkim na temat oświecenia oraz muzealnictwa. Jego imieniem została nazwana aleja parkowa na tyłach Muzeum Narodowego. Upamiętniająca go tablica umieszczona została w Bramie Zygmuntowskiej Zamku Królewskiego oraz na gmachu Muzeum Narodowego.

Źródło: warszawa.wikia.org

---

Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki: