Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)
CzN nr XXI
ul. Bukietowa 4A
tel. 22 898 30 33
Sygnatura: SDP: 4189
Numer inw.: 2285
Dostępność: tylko na miejscu
schowek
Notka biograficzna:
Staszic, Stanisław
Stanisław Wawrzyniec Staszic, inne formy nazwiska: Stasic; Staszyc; Stazis, ps.: „Pisarz „Uwag nad życiem Jana Zamoyskiego”; S.; Zakordonowy obywatel pruski” ur. przed 6 listopada 1755 w Pile, zm. 20 stycznia 1826 w Warszawie – polski działacz oświeceniowy, pionier spółdzielczości, pisarz polityczny i publicysta, filozof i tłumacz, wolnomularz, przyrodnik: geograf i geolog; ksiądz katolicki przez niemal 20 ostatnich lat życia Staszic nie pełnił posługi duszpasterskiej i nie nosił sutanny. Członek Izby Edukacyjnej Księstwa Warszawskiego w 1808 roku, minister stanu Księstwa [>>] Warszawskiego od 1809 roku, radca stanu Księstwa Warszawskiego od 1810 roku, zastępca ministra oświaty Królestwa Polskiego w latach 1818–1824, minister stanu Królestwa Polskiego od 1824 roku.
W pierwszych latach Sejmu Czteroletniego przebywał w Warszawie. Od 10 lutego 1792 data śmierci A. Zamoyskiego stał się doradcą finansowym wdowy, co wkrótce doprowadziło do narastających niesnasek z dotychczasowymi wychowankami. W tym okresie posiadał już znaczny kapitał własny, który skutecznie pomnażał. Z początkiem marca 1793 pojawił się na krótko w Warszawie. W roku 1797, po śmierci Konstancji Zamoyskiej, jej syn Aleksander wytoczył mu proces o sfałszowanie skryptu dłużnego zakończony ugodą ze Stanisławem Zamoyskim i wycofaniem pozwu. W celach naukowych podróżował po kraju 1798-1799, prowadząc badania geologiczne i geograficzne. Wiosną roku 1800 30 marca nabył dobra hrubieszowskie, które zostały intabulowane 9 marca 1801 na nazwisko Anny z Zamoyskich Sapieżyny. Oficjalnie stały się jego własnością dopiero 10 lat później 19 sierpnia 1811.
W roku 1801 kupił domy dla siedziby Towarzystwa Przyjaciół Nauk na członka TPN powołany został kilka miesięcy wcześniej, w roku 1800. Jesienią roku 1804 ponownie wyjeżdża za granicę, odwiedzając kolejno: Wrocław, Drezno i Paryż do kraju powrócił w czerwcu 1805. Dwa miesiące później wyrusza na wyprawę geologiczną w Tatry, podczas której wszedł na Krywań i ?omnicę 21 sierpnia 1805 – pierwsze wejście na szczyt. Pełnił funkcje państwowe i społeczne. W 1812 roku przystąpił do Konfederacji Generalnej Królestwa Polskiego.
Staszic był jednym z czołowych reformatorów i uczonych polskiego oświecenia. Filozof, głoszący monistyczną koncepcję rozwoju świata. Działał na rzecz poprawy położenia chłopów.
Źródło: https://pl.wikipedia.org
Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki:
