Turysta odwiedzający sielankową wieś Tel Ilan ujrzy ponadstuletnie zabudowania, wysmukłe cyprysy, zielone pagórki i sady. Kawałek Toskanii w sercu Izraela. Pod spokojną powierzchnią kryją się tu tajemnice i zagadki: ktoś kopie nocami pod domem starego Pesacha Kedema. Tajemnicza postać chowa się w sypialni u Lewinów. I nie wiadomo, dlaczego agent nieruchomości został zamknięty na klucz w piwnicy domu zmarłego pisarza. W tej fikcyjnej wsi rozgrywa się akcja wszystkich (poza ostatnim) opowiadań z nowego tomu Amosa Oza. Jest to swoiste izraelskie Macondo, miejsce wyraziste, wibrujące, dynamiczne.
Amos Oz, właśc. Amos Klausner, hebr. עמוס עוז ur. 4 maja 1939 w Jerozolimie, zm. 28 grudnia 2018 w Tel Awiwie – izraelski pisarz, eseista i publicysta tworzący w języku hebrajskim. Współzałożyciel organizacji Pokój Teraz Szalom Achszaw. Wykładowca literatury na Uniwersytecie im. Ben Guriona w Beer Szewie.
Urodził się 4 maja 1939 w Jerozolimie w ówczesnym Brytyjskim Mandacie Palestyny, dokąd jego rodzice, Arie Klausner i Fania Mussman, wyemigrowali z Wilna i Równego w latach 30.
Dorastał w kibucu Chulda, gdzie ukończył szkołę średnią. Odbył obowiązkową służbę [>>] wojskową, następnie studiował historię literatury i filozofię na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie. Po ukończeniu nauki wrócił do kibucu, gdzie mieszkał przez następne 20 lat, pracując jako rolnik oraz nauczyciel. Kibuc opuścił w 1986 i osiedlił się w mieście Arad.
Brał udział w arabsko-izraelskich wojnach: sześciodniowej w walkach na półwyspie Synaj i w wojnie Jom Kipur w walkach na Wzgórzach Golan.
Debiutował tomem opowiadań Tam, gdzie wyją szakale w 1965, w następnym roku ukazała się jego pierwsza powieść. Jego kolejne utwory powieści, zbiory opowiadań, ale także eseje literackie oraz polityczne, w których wzywa do kompromisu między Izraelem a Palestyńczykami są publikowane regularnie, w dwu- i trzyletnich odstępach. Do najważniejszych jego książek, wydanych także w Polsce często jednak tłumaczonych w oparciu o angielski przekład należą Mój Michał 1968, Czarna skrzynka 1987 i Fima 1991.
Uważany za najwybitniejszego pisarza izraelskiego. Przez kilka lat wymieniany był jako jeden z głównych faworytów do otrzymania literackiej Nagrody Nobla. W 1986 został nagrodzony prestiżową izraelską Nagrodą Bialika w dziedzinie literatury. W 2002 otrzymał Medal „Zasłużony dla Tolerancji”. 20 marca 2013 Amos Oz otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu ?ódzkiego. W tym samym roku otrzymał również Nagrodę Franza Kafki. Był także laureatem Nagrody Izraela.
Zmarł 28 grudnia 2018 z powodu choroby nowotworowej w Tel Awiwie.
Twórczość
Tam, gdzie wyją szakale Artsot ha-tan 1965 Prószyński i S-ka 1998, ISBN 83-7180-473-3.
Mój Michał Michael szeli 1968 Czytelnik 1991, ISBN 83-07-02232-0; Mój Michael, Czytelnik 2012, ISBN 978-83-07-03288-7.
Aż do śmierci Ad mawet 1970 Dom Wydawniczy „Rebis” 1996, ISBN 83-7120-334-9.
Dotknij wiatru, dotknij wody La-ga’at ba-majim, la-ga’at ba-ruach 1973 Muza 1998, ISBN 83-7079-811-X.
Przygoda w Jerozolimie Soumchi 1978 Jacek Santorski & Co. 2008, ISBN 978-83-7554-064-2.
Spokój doskonały Menucha n na 1982 Świat Książki 2010, ISBN 978-83-247-0779-9.
Na ziemi Izraela Poh va-sham be-Erets-Yisrael bi-setav 1982 Niezależna Oficyna Wydawnicza 1996, ISBN 978-83-07-03195-8.
Czarna skrzynka Kufsa sz ra 1987 Niezależna Oficyna Wydawnicza 1995, ISBN 83-7054-078-3.
Poznać kobietę La-da’at isza 1989 Czytelnik 1995, ISBN 83-07-02445-5.
Fima Ha-macaw ha-szliszi 1991 Muza 1996, ISBN 83-7079-584-6.
Nie mów noc Al tagidi lajla 1994 Czytelnik 2000, ISBN 83-07-02767-5.
Pantera w piwnicy Panter ba-martef 1995 Muza 1999, ISBN 83-7200-372-6.
Opowieść się rozpoczyna: Szkice o literaturze Matchilim sipur 1996 Prószyński i S-ka 2003, ISBN 83-7337-585-6.
To samo morze Oto ha-jam 1999 Muza 2002, ISBN 83-7200-888-4.
Opowieść o miłości i mroku Sipur al ahawa we-choszech 2002 Muza 2005, ISBN 83-7079-717-2.
Nagle w głębi lasu Pitom be-omek ha-ja’ar 2005 Dom Wydawniczy „Rebis” 2006, ISBN 83-7301-804-2.
Jak uleczyć fanatyka How to cure a fanatic 2006 Prószyński Media 2010, ISBN 978-83-7648-412-9.
Rymy życia i śmierci Rhyming Life Death 2007 Dom Wydawniczy „Rebis” 2008, ISBN 978-83-7510-050-1.
Sceny z życia wiejskiego Tmunot Mi-Chaiei Ha-Kfar 2009 Dom Wydawniczy „Rebis” 2010, ISBN 978-83-7510-405-9.
Wśród swoich Bejn chawerim 2012 Dom Wydawniczy „Rebis” 2013, ISBN 978-83-7510-900-9.
