Biblioteka Publiczna

W kręgu Skamandra

Autor: Stradecki, Janusz

Notka biograficzna

Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):

(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)

Stradecki, Janusz

Janusz Bohdan Stradecki urodził się 21 maja 1920 roku w Warszawie, jako syn Stanisława, farmaceuty i Marii z Susickich. Uczył się w Warszawie, najpierw w Gimnazjum im. J. Zamoyskiego, IV Gimnazjum Miejskim, od jesieni 1936 r. w Gimnazjum im. św. Stanisława Kostki, gdzie w 1938 r. zdał maturę. Zamierzał studiować farmację. Został jednak powołany do wojska, przeszedł w Równem dywizyjny kurs szkoły podchorążych rezerwy przy 44 Pułku Pi ty Strzelców Kresowych, który ukończył ze stopniem starszego strzelca podchorążego. Uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939 roku jako dowódca [>>] drużyny. Dostał się do niewoli sowieckiej i był internowany w obozie jenieckim. W listopadzie 1939 roku, w wyniku pertraktacji niemiecko-sowieckich, został przekazany stronie niemieckiej. Do kwietnia 1945 r. przebywał w obozach pracy przymusowej na terenie Niemiec. Brał tam udział w konspiracyjnej pracy kulturalnej. Po wyzwoleniu został na terenie Niemiec, planował studia farmaceutyczne w Brukseli, podjął jednak pracę w polskich oddziałach Czerwonego Krzyża w Lemforde i Spenge. W maju 1946 r. powrócił do kraju. W latach 1947-1952 studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Debiutował naukowo wspólnie z Janem Józefem Lipskim, Januszem Wilhelmim i Krzysztofem Zarzeckim przygotowując referat pt. Psychologizm w prozie dwudziestolecia 1918-1939 Twórczość, 1950, nr 2, wyróżniający się niemarksistowskim ujęciem tematu. Już w czasie studiów nawiązał współpracę z Inst. Badań Literackich, podejmując prace zlecone przy edycji Nowego Korbuta. W 1952 r. otrzymał w IBL etat asystenta, następnie starszego asystenta, adiunkta, aż po stanowisko starszego dokumentalisty dyplomowanego. W 1958 roku założył rodzinę. W 1968 r. przeniósł się do kierowanej przez prof. Stefana Żółkiewskiego Pracowni Badań Kultury Literackiej, a po jej rozwiązaniu w 1987 r. - do Pracowni Literatury Współczesnej IBL PAN, łącząc badania historycznoliterackie z socjologią literatury. Doktoryzował się na podstawie monografii bibliograficznej pt. Julian Tuwim. Bibliografia. W 1978 r. przeprowadził habilitację na podstawie monografii socjologiczno-literackiej pt. W kręgu Skamandra. Wkrótce przeszedł do grona pracowników pionu naukowo-badawczego na stanowisko docenta. Janusz Stradecki był badaczem współczesnej kultury literackiej, autorem książek o grupie Skamandra, edytorem pism i korespondencji Tuwima, Iwaszkiewicza, Karskiego, redaktorem kilku tomów recenzji teatralnych Boy’a Żeleńskiego, współredaktorem i współtwórcą wielu fundamentalnych prac Instytutu, m.in. - Słownika Współczesnych Pisarzy Polskich, Literatury polskiej 1918-1975, Obrazu literatury polskiej XIX i XX wieku. Wyróżniony został nagrodą Wydziału I PAN im. A. Brucknera. Zajmował się również krytyką literacką, zwłaszcza w l. 1960-61 w Nowych Książkach i Nowej Kulturze, recenzując głównie wznowienia utworów przedwojennych i prace wspomnieniowe. W latach 1977-79 prowadził ćwiczenia i konwersatorium pt. Wiedza o kulturze literackiej w Polsce w Inst. Filologii Polskiej Uniw. M. Kopernika w Toruniu. Aktywnie uczestniczył w życiu Instytutu Badań Literackich, brał udział w pracach ZNP. Głównym przedmiotem jego zainteresowań i działalności naukowej było dwudziestolecie międzywojenne, zarówno jego historia, polityka, jak i wszelkie przejawy kultury literackiej i artystycznej tego okresu. Był kolekcjonerem - pasjonatem literaliów z lat 1918-39. W materiałach jego spuścizny pozostawił ciekawe i cenne zbiory. W ostatnich latach życia pracował nad biografią Tuwima, której część, dotyczącą okresu powojennego, ukończył, resztę pozostawiając w obszernych materiałach warsztatowych. Nie należał do partii politycznych, sympatyzował natomiast z nurtami opozycji demokratycznej. W małżeństwie z Aliną Repsz miał córkę Julię. Zmarł w Warszawie, 20 marca 1988 roku, pochowany został na cmentarzu Bródnowskim

Źródło: Archiwum IBL