Notka biograficzna:
Stradecki, Janusz
Janusz Bohdan Stradecki urodził się 21 maja 1920 roku w Warszawie, jako syn Stanisława, farmaceuty i
Marii z Susickich.
Uczył się w Warszawie, najpierw w Gimnazjum im. J. Zamoyskiego, IV Gimnazjum Miejskim, od
jesieni 1936 r. w Gimnazjum im. św. Stanisława Kostki, gdzie w 1938 r. zdał maturę. Zamierzał studiować
farmację. Został jednak powołany do wojska, przeszedł w Równem dywizyjny kurs szkoły podchorążych
rezerwy przy 44 Pułku Pi ty Strzelców Kresowych, który ukończył ze stopniem starszego strzelca
podchorążego. Uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939 roku jako dowódca [>>] drużyny. Dostał się do niewoli
sowieckiej i był internowany w obozie jenieckim. W listopadzie 1939 roku, w wyniku pertraktacji
niemiecko-sowieckich, został przekazany stronie niemieckiej. Do kwietnia 1945 r. przebywał w obozach pracy
przymusowej na terenie Niemiec. Brał tam udział w konspiracyjnej pracy kulturalnej. Po wyzwoleniu został na
terenie Niemiec, planował studia farmaceutyczne w Brukseli, podjął jednak pracę w polskich oddziałach
Czerwonego Krzyża w Lemforde i Spenge. W maju 1946 r. powrócił do kraju.
W latach 1947-1952 studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Debiutował naukowo
wspólnie z Janem Józefem Lipskim, Januszem Wilhelmim i Krzysztofem Zarzeckim przygotowując referat pt.
Psychologizm w prozie dwudziestolecia 1918-1939 Twórczość, 1950, nr 2, wyróżniający się
niemarksistowskim ujęciem tematu. Już w czasie studiów nawiązał współpracę z Inst. Badań Literackich,
podejmując prace zlecone przy edycji Nowego Korbuta. W 1952 r. otrzymał w IBL etat asystenta, następnie
starszego asystenta, adiunkta, aż po stanowisko starszego dokumentalisty dyplomowanego. W 1958 roku
założył rodzinę.
W 1968 r. przeniósł się do kierowanej przez prof. Stefana Żółkiewskiego Pracowni Badań Kultury
Literackiej, a po jej rozwiązaniu w 1987 r. - do Pracowni Literatury Współczesnej IBL PAN, łącząc badania
historycznoliterackie z socjologią literatury.
Doktoryzował się na podstawie monografii bibliograficznej pt. Julian Tuwim. Bibliografia. W 1978 r.
przeprowadził habilitację na podstawie monografii socjologiczno-literackiej pt. W kręgu Skamandra. Wkrótce
przeszedł do grona pracowników pionu naukowo-badawczego na stanowisko docenta.
Janusz Stradecki był badaczem współczesnej kultury literackiej, autorem książek o grupie Skamandra,
edytorem pism i korespondencji Tuwima, Iwaszkiewicza, Karskiego, redaktorem kilku tomów recenzji
teatralnych Boy’a Żeleńskiego, współredaktorem i współtwórcą wielu fundamentalnych prac Instytutu, m.in. -
Słownika Współczesnych Pisarzy Polskich, Literatury polskiej 1918-1975, Obrazu literatury polskiej XIX i XX
wieku. Wyróżniony został nagrodą Wydziału I PAN im. A. Brucknera.
Zajmował się również krytyką literacką, zwłaszcza w l. 1960-61 w Nowych Książkach i Nowej Kulturze,
recenzując głównie wznowienia utworów przedwojennych i prace wspomnieniowe. W latach 1977-79
prowadził ćwiczenia i konwersatorium pt. Wiedza o kulturze literackiej w Polsce w Inst. Filologii Polskiej
Uniw. M. Kopernika w Toruniu. Aktywnie uczestniczył w życiu Instytutu Badań Literackich, brał udział w
pracach ZNP.
Głównym przedmiotem jego zainteresowań i działalności naukowej było dwudziestolecie
międzywojenne, zarówno jego historia, polityka, jak i wszelkie przejawy kultury literackiej i artystycznej tego
okresu. Był kolekcjonerem - pasjonatem literaliów z lat 1918-39. W materiałach jego spuścizny pozostawił
ciekawe i cenne zbiory.
W ostatnich latach życia pracował nad biografią Tuwima, której część, dotyczącą okresu powojennego,
ukończył, resztę pozostawiając w obszernych materiałach warsztatowych. Nie należał do partii politycznych,
sympatyzował natomiast z nurtami opozycji demokratycznej.
W małżeństwie z Aliną Repsz miał córkę Julię.
Zmarł w Warszawie, 20 marca 1988 roku, pochowany został na cmentarzu Bródnowskim
Źródło: Archiwum IBL
Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki: