Jukatan, serce świata Majów. Spotkanie z Elżbietą Wichrowską-Janikowską

Półwysep Jukatan to miejsce nie tylko malownicze, ale i pełne historii. Nasza gościni opowie o wyprawie w ten niezwykły rejon.

Podczas trzeciego już spotkania z podróżniczką, fotografką i autorką książek Elżbietą Wichrowską-Janikowską w filii przy ul. Żuławskiego będzie można nie tylko podziwiać zdjęcia i posłuchać opowieści z podróży po Półwyspie Jukatan, ale także porozmawiać z podróżniczką, kupić jej książkę i zdobyć autograf.

Półwysep Jukatan i dziedzictwo Majów

Półwysep Jukatan to rozległy obszar w Ameryce Środkowej, oddzielający Zatokę Meksykańską od Morza Karaibskiego, znany z wyjątkowej przyrody i krajobrazu. To region o stosunkowo płaskim ukształtowaniu terenu, z niewielką ilością rzek,  jezior czy strumieni, ale za to z charakterystycznymi podziemnymi jaskiniami i naturalnymi studniami krasowymi zwanymi cenotami, które są źródłem słodkiej wody. Jukatan jest kolebką cywilizacji Majów. Na całym półwyspie odnaleziono liczne ruiny wspaniałych miast, które świadczą o zaawansowanej wiedzy astronomicznej, matematycznej i architektonicznej Majów. Wśród najbardziej znanych stanowisk archeologicznych znajdują się Chichén Itzá z monumentalną piramidą El Castillo , Tulum, malowniczo położone na klifie nad Morzem Karaibskim, oraz Palenque, słynące z misternie rzeźbionych reliefów. Ruiny te obejmują imponujące świątynie, pałace, boiska do gry w pelotę i obserwatoria astronomiczne. Badania tych pozostałości dostarczają cennych informacji na temat kultury, wierzeń i tajemniczego upadku cywilizacji Majów. 

W Meksyku, do którego częściowo należy Półwysep Jukatan, czczona jest Santa Muerte, czyli Święta Śmierć (jej wizerunek na zdjęciu ilustrującym tekst). To ludowa postać religijna i bóstwo, która wywodzi się z połączenia przedkolumbijskich (np. aztecka bogini śmierci Mictecacihuatl) i średniowiecznych hiszpańskich wierzeń ludowych, łącząc je z ikonografią katolicką (często wizualnie przypomina Matkę Boską). Jest przedstawiana jako kobiecy szkielet (kostucha), często ubrany w bogate, kolorowe szaty lub długą pelerynę, trzymający w ręku atrybuty takie jak kosa, waga i kula ziemska lub klepsydra. Kult Santa Muerte nie jest dorocznym świętem, ale ciągłym system wierzeń i praktyk religijnych opierającym się na oddawaniu czci tej figurze.

Kim jest Elżbieta Wichrowska-Janikowska?

Elżbieta Wichrowska-Janikowska jest warszawianką, z zawodu prawniczką (obecnie na emeryturze), ale z zamiłowania podróżniczką, projektantką ogrodów, publicystką, fotografką amatorką, a także akwarelistką i pastelistką. Należy do Warszawskiego Stowarzyszenia Plastyków. Opublikowała wiele książek, artykułów i komentarzy z zakresu prawa.

Podróżuje od ponad 30 lat. Zwiedziła już niemal całą Europę – od koła podbiegunowego po Wyspy Kanaryjskie – oraz wiele innych krajów świata. Była m.in. w Indiach, Chinach, Nepalu, Wietnamie, Laosie, Kambodży, Indonezji, Peru, Ekwadorze i na Galapagos, w Chile, Boliwii, Argentynie, Meksyku, Gwatemali, Algierii, Turcji. Jej pasją jest podglądanie codziennego życia mieszkańców zwiedzanych krajów, odwiedzanie nieznanych lub mało znanych miejsc, podziwianie cudów przyrody i dzieł człowieka. Tematy związane z jej podróżami znajdują odzwierciedlenie w jej akwarelach i pastelach. Obrazy te prezentuje od kilku lat na wystawach zbiorowych i indywidualnych. Jeździ na nartach biegowych i uprawia piesze wędrówki. Kocha góry.

W 2018 r. Elżbieta Wichrowska-Janikowska opublikowała książkę „Nepal. Moje wędrówki”, będącą rezultatem czterech pobytów w Nepalu połączonych z trekkingami w Himalajach. W 2020 r. ukazała się jej książka zawierająca opis dwóch podróży do Peru („Peru. Costa, sierra y selva”), a w 2022 roku – „Meksyk i Gwatemala. Podróż do świata Majów” zawierająca relację z pobytu w Meksyku i Gwatemali. „Chile. Wszystkie krajobrazy świata” to pozycja autorki z 2023 roku zawierająca relację z dwóch podróży do Chile, obejmujących obszar od pustyni Atakama po Ziemię Ognistą. Najnowsza książka zatytułowana „Boliwia. Ziemia bogini Pachamamy” zawierająca wspomnienia z podróży do Boliwii od Białej Pustyni do jeziora Titicaca miała premierę w 2024 roku. Wszystkie książki zostały nagrane jako audiobooki przez Stowarzyszenie Pomocy Osobom Niepełnosprawnym Larix.

Co, gdzie, kiedy?

Spotkanie autorskie z Elżbietą Wichrowską-Janikowską

• Wypożyczalnia dla Dorosłych i Młodzieży nr 20, ul. Żuławskiego 4/6
• 6 listopada (czwartek), godz. 17:30