Biblioteka Publiczna

Fredzia Phi-Phi

Tytuł oryginału : "Winnie-the-Pooh ".

Autor: Milne, Alan Alexander

Notka biograficzna

Każdy zna Kubusia Puchatka, "misia o bardzo małym rozumku". Każdy zna Stumilowy Las i jego mieszkańców: Kangurzycę, Sowę, Maleństwo, Królika, Kłapouchego, Tygryska i Prosiaczka. Starsi znają te postacie z książek Alana Alexandra Milne’a "Winnie-the-Pooh" (1926) i "The House at Pooh Corner" (1928), przetłumaczonych w 1938 r. przez Irenę Tuwim jako "Kubuś Puchatek" i "Chatka Puchatka". Młodsi - z licznych kreskówek

Disneya, programów telewizyjnych wielkiego i małego ekranu, koszulek i innych gadżetów. Kubusia Puchatka zna każdy. Kim jest zatem, u licha, Fredzia Phi-Phi?Fredzia Phi-Phi to Kubuś Puchatek. A tak naprawdę Fredzia Phi-Phi to Winnie-the-Pooh, bo tak w oryginale nazywa się milutki niedźwiadek. "Pooh" można tłumaczyć jako onomatopeiczne "fe!". Nie jest powiedziane, jakiej Winnie jest płci i dlatego powstała Fredzia, gdyż takie imię - według tłumaczki Moniki Adamczyk-Garbowskiej - jest bliższe oryginałowi (ale nie dokładne). Winnie to zdrobnienie od imienia Winston. W czasie II wojny światowej zbudowano - na życzenie Winstona Churchila - dwa działa okrętowe o nazwach Winnie i Pooh.Ale wróćmy do literatury. W 1938 roku Irena Tuwim, siostra słynnego Juliana, mająca już za sobą wydanie kilku tomików wierszy, przetłumaczyła dwie książki Milne’a i dzięki temu na trwałe wpisała się do historii literatury obok takich tłumaczy jak Tadeusz Boy-Żeleński, Edward Porębowicz czy Józef Paszkowski. Czytelnicy pokochali sympatycznego Kubusia Puchatka, który na ilustracjach Ernesta Sheparda nie jest podobny do disneyowskiego pomarańczowego grubasa.Po wielu latach wspomniana już Monika Adamczyk Garbowska pokusiła się o rzecz niezwykle odważną - o nowe tłumaczenie "Kubusia Puchatka". "Fredzia Phi-Phi" ukazała się nakładem Wydawnictwa Lubelskiego jeszcze za życia Ireny Tuwim, w 1986 r., wzbudzając kontrowersje i gwałtowany sprzeciw.Nie tylko imię głównego bohatera zostało zmienione. Zamiast Krzysia mamy Krzysztofa Robina (tak nazywał się syn autora), Kangurzycę zastąpiła Kanga, Maleństwo (w oryginale Roo) - Gurek. Kłapouch (Eeyore) zyskał nowe, dziwne, a mające odzwierciedlić "mowę osła" imię: Iijaa.Liczne zmiany w tłumaczeniu wyrosły z dogłębnej analizy, zarówno oryginału, jak i tłumaczenia Tuwim, które zostało przez Adamczyk nazwane adaptacją, a nie tłumaczeniem. Pokazała liczne błędy translatorskie, które miały sprawić, by tekst stał się dla młodego czytelnika bardziej zrozumiały, jednak przez tłumaczkę został zinterpretowany jako zinfantylizowany. Tekst nowego "Kubusia" stał się bliski oryginałowi, ale miejscami jest "ciężkostrawny", gdyż druga tłumaczka nie uniknęła kalek z języka angielskiego.Mamy więc trzy książki: oryginał "Winnie-the-Pooh", przekłady Ireny Tuwim i tłumaczenie Moniki Adamczyk-Garbowskiej. Te dwa rozbieżne tłumaczenia są przykładem funkcjonalizmu (Tuwim), czyli dążeniu do "udomowienia" oryginalnego tekstu i literalizmu (Adamczyk), który postuluje wierność wobec oryginału. Sztuką jest znalezienie pomostu, złotego środka pomiędzy tymi dwoma metodami. Jakie to trudne - wiedzą tylko translatorzy.Zdania czytelników są podzielone - jedni cenią pierwsze tłumaczenie za niesamowity klimat, drudzy cieszą się z mniej przesłodzonego drugiego , podziwiając przy tym tłumaczkę za odwagę. Podobno przekład jest jak kobieta - albo piękny, albo wierny. Więc mamy do wyboru: "pięknego" Kubusia Puchatka albo "wierną" Fredzię Phi-Phi. A może na odwrót? Bo gdyby chcieć przełożyć tytuł książki w stu procentach zgodnie z oryginałem wyszłoby niezbyt estetyczne: "Winston Kupa". A fe!

Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):

(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)

Milne, Alan Alexander

ur. 18 stycznia 1882 w Londynie, zm. 31 stycznia 1956 w Hartfield[1] – brytyjski pisarz, autor książek dla dzieci Kubuś Puchatek 1926 oraz Chatka Puchatka 1928.

Źródło: wikipedia.org

---

Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki: