Co wspólnego ma literatura z plackiem z obierek

Powieść w listach, a jeszcze napisana przez duet autorski? To dobrze nie wróży.

Chociaż „Stowarzyszenie Miłośników Literatury i Placka z Kartoflanych Obierek” Annie Barrows i Mary Ann Shaffer jest sympatyczną i pod wieloma względami pouczającą prozą, nie ma jednak co ukrywać, jakieś wyżyny literackie to nie są. Ale jeśli ktoś ma wolne dwa wieczory – czemu nie?

Chyba nie wszyscy wiedzą, że część Wielkiej Brytanii, w czasie, gdy samoloty Luftwaffe zrzucały na Londyn bomby, była zajęta przez wojska hitlerowskie. Chodzi o Wyspy Nomadzkie, a wśród nich jedną: Guernsey. To tam właśnie podczas owej okupacji powstał – dzisiaj byśmy powiedzieli – dyskusyjny klub książki o dość dziwacznej nazwie. No, bo co też wspólnego może mieć literatura z plackiem z obierek? A w ogóle, czym może być taki placek? Podobne pytanie zadawała sobie bohaterka pisarka Juliet Ashton, która zaraz po wojnie rusza ze swoją książką w podróż promocyjną po miastach Zjednoczonego Królestwa, wydobywających się ze zniszczeń. Wtedy właśnie Dawsey Adams, jeden z członków wspomnianego Stowarzyszenia Miłośników Literatury i Placka z Kartoflanych Obierek, napisał do niej list. Taki był początek całej historii. Listów przybywa, a talentem epistolograficznym mogą się pochwalić także inni mieszkańcy wyspy. Dzięki temu czytelnik dowiaduje się o ich niezwykłych i dramatycznych losach... Zaciekawiona Juliet odwiedza Guernsey. Szybko okazuje się, że młoda pisarka przyjeżdża tu nie tylko po to, by opisać zasłyszane historie. Przy bliższym poznaniu jej korespondent, Dawsey, bardzo zyskuje... Wyjaśnia się też tajemnica placka.

Jest także w tej prozie, czasami lekkiej i zabawnej, sporo refleksji na temat księgarń, bibliotek, literatury i czytania. Na przykład: „jedyna myśl, jaka przychodzi mi do głowy, jest taka, że czyta się po to, żeby nie zwariować”. Nie jest to konstatacja zbyt głęboka, co Juliet sama dostrzega. Ale może celna, nie tylko podczas wojny i zaraz po niej.

Andrzej Massé

Annie Barrows, Mary Ann Shaffer, „Stowarzyszenie Miłośników Literatury i Placka z Kartoflanych Obierek”, Świat Książki, Warszawa 2016.

Książkę można wypożyczać w następujących placówkach: